Reklama

Tak rodziła się spółdzielczość

Chociaż nieco na uboczu, czasem zdawałoby się, że troszkę zapomniane, ale to właśnie tu – w Piasecznie można najciekawiej zgłębić wiedzę na temat tradycji ruchu ludowego w Polsce. I nie powinno to nikogo dziwić, przecież to właśnie na tej ziemi 1 października 1862 r. z inicjatywy Juliana Kraziewicza powstało Włościańskie Towarzystwo Rolnicze – pierwsza tego typu organizacja na ziemiach polski, która stała się pierwowzorem późniejszych kółek rolniczych.

Bogdana Wachowska
05.12.2021 08:47

Tak rodziła się spółdzielczość — *(Fot. Materiały muzeum w Piasecznie)*

Jan Ejankowski

Z piaseckim muzeum nierozerwalnie wiąże się osoba Jana Ejankowskiego, który przez wiele lat gromadził oraz katalogował, m.in. albumy, dokumenty, fotografie, książki, mnóstwo wspomnień chłopów... Dla Jana Ejankowskiego wszystko co wiązało się z ruchem ludowym było niepowtarzalne, warte każdego wysiłku, aby taki dorobek nie popadł w zapomnienie.

Wśród szczególnych zasług pana Jana warto wymienić założenie Szkoły Przysposobienia Rolniczego i zespołu Kociewie. Był jednym z pierwszych, którzy wprowadzili w szkole edukację regionalną.

Był współorganizatorem budowy Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Piasecznie. To z jego inicjatywy powstała zespół Piaseckie Kociewiaki, którym kierował niemal do śmierci (zmarł w 2015 r. w Piasecznie – tam został pochowany na cmentarzu parafialnym). Współorganizował Kociewskie i Pomorskie Przeglądy Zespołów Folklorystycznych oraz sesje naukowe na temat dziejów, tradycji i historii Małej Ojczyzny. Pan Jan był autorem wielu pozycji, wydawnictw i artykułów związanych z ziemią gniewską, społecznikiem, pasjonatem Kociewia i jego historii. Jego zaangażowanie wielokrotnie uhonorowano medalami.

Przez całe swoje życie towarzyszyło mu to samo motto brzmi. „Kto raz pokochał Kociewie, ten z nim umrze”.

Co ciekawego znajdziemy w muzeum?

Początki muzeum w Piasecznie sięgają 1966 roku. Na parterze zwiedzających wita płaskorzeźba będąca alegorią dawnego życia chłopów. Jej treść oddaje napis biegnący pod spodem: "Kto kocha swoją ojczyznę, cnoty, obyczaje, niechaj strzeże tej ziemi, nich ją w skiby kraje" autorstwa J. Kraziewicza.

W dwóch salach ekspozycyjnych udostępniona jest wystawa stała ukazująca historię kółek rolniczych i organizacji społeczno-patriotycznych. Zgromadzone eksponaty to wynik działalności społecznej miejscowego środowiska, pasji szperackiej młodzieży piaseckiej szkoły i przychylności osób starszych. Do najciekawszych pamiątek piaseckiego muzeum można zaliczyć: Sztandar Powstańców i Wojaków - Koło w Piasecznie z 1927 roku, Sztandar Towarzystwa Ludowego w Piasecznie z 1911 roku, a także rekonstrukcję Sztandaru Kółka Rolniczego w Piasecznie z 1937 roku.

W Muzeum można się również zapoznać z dokumentami i fotografiami dotyczącymi działalności Juliusza Kraziewicza, twórcy Kółka Rolniczego w Piasecznie. Wystawę wzbogaca bogaty zbiór eksponatów etnograficznych z Kociewia i Pomorza, m.in.: skrzynia wianowa z 1872 roku, talerz gliniany z 1804 roku z umieszczonym napisem w gwarze kociewskiej, dawne narzędzia pracy, oryginalny piec żeliwny itp.

W muzeum znajduje się również mini skansen dawnych maszyn i urządzeń rolniczych, wystawa stała ukazująca historię kółek rolniczych, a także zbiór eksponatów etnograficznych z Kociewia i Pomorza zebranych w odtworzonej wg tradycji Chacie Kociewskiej.

Muzeum w Piasecznie, po likwidacji placówki muzealnej w Nałęczowie, jest jedynym w Polsce, a jednym z dwóch w Europie ośrodkiem będącym w posiadaniu dokumentów i innych materiałów na temat genezy spółdzielczości. Drugie takie muzeum mieści się w Manchesterze w Wielkiej Brytanii.

Muzeum jest czynne

od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-16.00,
w pozostałe dni i godziny po uprzednim zgłoszeniu telefonicznym.

Bilety wstępu

bilet normalny – 4 zł
bilet ulgowy – 2 zł
w czwartek – wstęp wolny

Położenie

Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie, oddział w Piasecznie mieści się w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Gniew, przy drodze krajowej nr 91