Światowy dzień Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc. Chorzy walczą o oddech

Światowy dzień Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc. „Odczarować” POChP

Z okazji światowego dnia Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc, w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym w Gdańsku w środę, 14 listopada odbyło się spotkanie, którego inicjatorem było Gdańskie Stowarzyszenie Chorych na POChP.

PRZECZYTAJ TEŻ: Mobilne płuca pojawiły się przy szkole w Rumi

– Chcemy zwiększać świadomość społeczną na temat przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, przyczyn, objawów, diagnostyki, leczenia – mówiła dr n. med. Iwona Damps-Konstańska z Kliniki Alergologii i Pneumonologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku, wiceprezes Gdańskiego Stowarzyszenia Chorych na POChP.

Ale chcemy też „odczarować” tę chorobę u samych pacjentów, aby wiedzieli, jak zarządzać jej objawami, w tym głównie zaostrzeniami, które są bardzo niebezpieczne. Wszystko po to, aby poprawić jakość życia pacjentów poprzez właściwe leczenie, w zależności od stopnia rozwoju choroby. To, co jest istotne, to: zmiana stylu życia, zaprzestanie palenia, rehabilitacja oddechowa, zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna oraz, oczywiście, współpraca z lekarzem i przestrzeganie zaleceń medycznych. Są to kluczowe czynniki w całym procesie opieki nad pacjentem z POChP.

dr n. med. Iwona Damps-Konstańska / Klinika Alergologii i Pneumonologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku

POChP. Co to za choroba? Objawy

POChP to najczęstsza choroba układu oddechowego, charakteryzująca się utrudnionym przepływem powietrza do płuc i z płuc. Główne jej objawy to:

• kaszel,
• duszność (szczególnie podczas aktywności fizycznej),
• odkrztuszanie nadmiernie wydzielanej plwociny.

POChP. Jakie są przyczyny choroby?

Przyczyną POChP jest przede wszystkim palenie papierosów, ale także nawracające, nieleczone zapalenia oskrzeli oraz zanieczyszczenie powietrza i praca w szkodliwych warunkach (górnictwo, przemysł chemiczny czy produkcja tekstyliów).

• Co roku POChP zabija ok. 3 mln osób. W Polsce choruje na nią ok. 2 mln pacjentów, w tym u 400 choroba ma charakter zaawansowany.

Według analiz resortu zdrowia, liczba chorych będzie się zwiększać. Jak mówi prof. dr hab. n. med. Ewa Jassem, ordynator Kliniki Alergologii i Pulmonologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku, wynika to z wielu czynników:

• z zanieczyszczenia powietrza,
• ze starzenia się społeczeństwa,
• ale również z wciąż dużej liczby osób palących papierosy, zarówno tradycyjne, jak i elektroniczne.

– Dlatego tak ważna jest potrzeba kompleksowego spojrzenia na POChP, na czynniki, które prowadzą do jej rozwoju, a także na samego pacjenta i na jego choroby współwystępujące, zwłaszcza te dotyczące układu sercowo-naczyniowego – twierdzi prof. Ewa Jassem.

PRZECZYTAJ TEŻ: W UCK przeszczepiono równocześnie serce i płuca. Po raz pierwszy od 21 lat!

POChP. Skutki choroby

POChP trwa do końca życia. Powoli ogranicza funkcjonowanie pacjenta, z powodu duszności lub osłabienia, odczuwanego przy wysiłku fizycznym czy podczas codziennych czynności, takich jak: chodzenie, wchodzenie po schodach czy wykonywanie prostych prac domowych. Często dochodzi do osłabienia ogólnego stanu zdrowia oraz obniżenia ogólnej kondycji fizycznej. Choroba może prowadzić do izolacji społecznej i depresji, a pacjenci często potrzebują opieki bliskich, rodziny, zwłaszcza w zaawansowanym stadium POChP.

POChP. Groźne zaostrzenie

Dlatego tak istotne jest unikanie zaostrzenia choroby, ryzykownego jak zawał serca czy udar mózgu. Przyczyną zaostrzenia są infekcje wirusowe lub bakteryjne. Każde prowadzi do nieodwracalnego ubytku funkcji płuc i może stanowić zagrożenie dla życia chorego.

Zaostrzenie POChP to znaczne nasilenie objawów choroby, takich jak kaszel, duszność, większa ilość wydzielanej plwociny, wymagająca odkrztuszania, może też występować wzrost częstości akcji serca i spadek saturacji tlenu.

dr n. med. Iwona Damps-Konstańska / Klinika Alergologii i Pneumonologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku

– Ponieważ pacjenci mają czasami trudności ze zidentyfikowaniem objawów zaostrzeń, warto, aby prowadzili dzienniczek, w którym każdego dnia będą zapisywać swoje objawy, a jeżeli coś ich zaniepokoi, powinni zgłosić się do lekarza – wyjaśnia dr Iwona Damps-Konstańska.

Lekarze apelują, by osoby z POChP zgłaszały każdy niepokojący objaw chorobowy, nawet zwykłe przeziębienie, oraz kontrolowały chorobę, co pomoże w zapobieganiu występowania kolejnych zaostrzeń i wdrożeniu odpowiedniego leczenia.

POChP. Jak kontrolować?

POChP jest chorobą postępującą, której nie daje się w pełni wyleczyć. Można ją jednak kontrolować oraz łagodzić objawy

– U części ciężko chorych pacjentów – w ramach nowoczesnego, światowego podejścia – kluczowym elementem zarządzania tą przewlekłą chorobą staje się zintegrowana opieka nad pacjentami (integrated care), która w efekcie zapewnia im kompleksową, interdyscyplinarną opiekę medyczną oraz wsparcie psychospołeczne – mówi dr n. med. Piotr Popowski, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Programów Zdrowotnych. – Takie rozwiązanie wpływa na poprawę jakości życia chorego, kontrolę objawów, zapobieganie zaostrzeniom, co z kolei przyczynia się do ograniczenia hospitalizacji i kosztów opieki zdrowotnej.

PRZECZYTAJ TEŻ: Pogoń Raka! Skojarz Fakty! Ruszyła kampania profilaktyczna

W UCK działa Ośrodek Zintegrowanej Opieki dla Chorych na Przewlekłe Choroby Płuc i Domowego Leczenia Tlenem, który realizuje „Pomorski model zintegrowanej opieki nad chorymi na zaawansowaną POChP”. Zakłada on połączenie kompleksowej opieki medycznej ze wsparciem domowym i społecznym. Celami są: zmniejszenie liczby zaostrzeń w przebiegu POChP (zwłaszcza wymagających leczenia szpitalnego), poprawa jakości życia pacjenta i jego lepsze radzenie sobie z chorobą, oraz zmniejszenie kosztów opieki nad chorymi. Pacjenci są objęci opieką wielodyscyplinarnego zespołu, w skład którego wchodzą lekarz, czyli specjalista chorób płuc, a także psycholog, fizjoterapeuta oraz przeszkolony asystent pacjenta. Pracę zespołu organizuje koordynator.