Czy czeka nas kolejny boom na rynku nieruchomości?

W ubiegłym roku sytuacja na rynku kredytów nie była łatwa dla konsumentów. Wysoka inflacja, podnoszenie stóp procentowych czy problemy z oceną zdolności kredytowej skutecznie zniechęcały do starania się o finansowanie w bankach na zakup mieszkania. Wszystko wskazuje jednak na to, że na horyzoncie widać już zmiany, które sygnalizują eksperci.

– Od początku roku możemy zaobserwować, że sytuacja na rynku kredytów hipotecznych się poprawia, a za sprawą nowych rekomendacji  zdolność kredytowa Polaków wzrasta. Spodziewamy się ożywienia w branży nieruchomości mieszkaniowych w drugiej połowie roku. Popyt na mieszkania w Polsce wciąż jest bardzo duży, a główna przeszkoda to właśnie brak możliwości wzięcia kredytu. Ważne jest tworzenie nowych rozwiązań systemowych które umożliwią szerszej grupie odbiorców zakup nowego lokum – mówi Anna Wojciechowska, dyrektor Sprzedaży i Marketingu ROBYG w Gdańsku i Poznaniu.

Zmiana wytycznych co do liczenia zdolności kredytowej

Pierwszym rozwiązaniem umożliwiającym ożywienie na rynku jest decyzja z lutego br. Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego o złagodzeniu warunków oceny zdolności kredytowej. Została ona podjęta na skutek niższego ryzyka wzrostu stóp procentowych. Jak czytamy w komunikacie, „najniższy, minimalny poziom bufora (2,5 p.p.) powinien być stosowany dla kredytów z tymczasowo stałą stopą procentową, a dla kredytów ze zmienną stopą bufor powinien być adekwatnie wyższy”.

– Ta decyzja z pewnością spowodowała złagodzenie kryteriów oceny zdolności kredytowej. Już w pierwszym kwartale br. na rynku kredytów hipotecznych pojawiły się pierwsze pozytywne sygnały w odpowiedzi na rekomendację KNF. Szacuje się, że zdolność kredytowa w bankach wzrosła średnio o kilkanaście procent, w niektórych bankach nawet o blisko 30% – komentuje Justyna Marcińska, koordynator ds. kredytów hipotecznych ROBYG.

Bezpieczny Kredyt 2%

Drugim czynnikiem mogącym znacznie przyspieszyć decyzję o zakupie mieszkania jest rządowy program Bezpieczny Kredyt 2%. To nowe rozwiązanie na rynku, które ma polegać na uzyskiwaniu przez 10 lat dopłaty obniżającej ratę w takim stopniu, jakby oprocentowanie wynosiło 2% plus marża banku. Kto może zostać beneficjentem? Kredyt będzie mogła uzyskać osoba do 45. roku życia, która nie ma i nie miała mieszkania, domu ani spółdzielczego prawa do lokalu lub domu. W przypadku małżeństwa albo rodziców wspólnego dziecka czy wspólnych dzieci warunek wieku spełnić będzie musiała przynajmniej jedna osoba.

Senat wniósł do niej poprawki 11 maja. Ustawa musi wrócić do Sejmu, a następnie, po przegłosowaniu przez większość sejmową, zostać podpisana przez Prezydenta. Planowanie zmiany mają wejść w życie już 1 lipca tego roku.

Co ważne, ustawodawca przewiduje możliwość udzielenia kredytu z prawem dopłat również kredytobiorcom, którzy nie zgromadzili środków na wkład własny, i połączenia go z innym programem – „Rodzinny kredyt mieszkaniowy”.

Mieszkanie bez wkładu własnego w ramach programu „Rodzinny kredyt mieszkaniowy”

Beneficjentami programu mogą być single, pary, małżeństwa i rodziny z dziećmi. Wprowadza on możliwość objęcia gwarancją części kredytu hipotecznego zaciąganego na zakup mieszkania. Łączna wysokość części kredytu objętej gwarancją i wkładu własnego kredytobiorcy nie może być większa niż 200 tys. zł, a także nie może przekroczyć 20% całkowitej kwoty wydatków pokrywanych z kredytu. Program ustala maksymalne ceny za metr mieszkania, na które można dostać kredyt – warto się z nimi zapoznać na stronach Banku Gospodarstwa Krajowego.

Powrót do wakacji kredytowych

Innym rządowym programem, uchwalonym w 2022 r., są wakacje kredytowe. Polegają one na tymczasowym wstrzymaniu spłaty zobowiązania przyznawanego przez bank. Do końca grudnia ubiegłego roku z tego rozwiązania skorzystało 1,04 mln Polaków. Przedstawiciele ośrodków władzy nie wykluczają, że program zostanie przedłużony na kolejne miesiące, jednak będzie to zależeć od wysokości stóp procentowych. Decyzji należy się spodziewać w połowie roku.

Co przyniesie przyszłość?

Powyższe rozwiązania w połączeniu z coraz większą stabilizacją rynku są dobrym prognostykiem. Ekonomiści prognozują, że w drugim kwartale br. odnotujemy minimalny wzrost gospodarczy (o 0,2%), a w kolejnych okresach sytuacja powinna nadal się poprawiać, co powinno przełożyć się również na większe bezpieczeństwo zaciągniętych zobowiązań.

Warto też pamiętać, że kredyt to nie jest – wbrew pozorom – decyzja na całe życie. Można go renegocjować lub przenieść do innego banku czy, w sytuacji kryzysowej, sprzedać nieruchomość. Przed jego wzięciem konieczne jest jednak dokładne zapoznanie się z zapisami poszczególnych rozwiązań. Wiele wskazuje na to, że najbliższe miesiące mogą być najlepszym momentem na ubieganie się o kredyt hipoteczny, warto więc dobrze się przygotować do podjęcia tej decyzji.