Będzie nowa wystawa w Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku

Nowa wystawa, skupiona na historii Polaków z Wolnego Miasta Gdańska i obronie poczty, połączy tradycję z nowoczesnością. Otwarcie planowane jest na wrzesień 2026 roku.

W Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku będzie nowa wystawa

Informacje na temat modernizacji Muzeum Poczty Polskiej zostały przedstawione podczas konferencji prasowej zorganizowanej w związku z 100. rocznicą utworzenia Polskiego Urzędu Pocztowo-Telegraficznego nr 1 w Gdańsku. W wydarzeniu wzięli udział Marcin Skwierawski, wicemarszałek województwa pomorskiego, Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska oraz Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska, którzy omówili szczegóły inwestycji i plany związane z nową wystawą stałą. Spotkanie to było też pożegnaniem dotychczasowej ekspozycji w Muzeum Poczty Polskiej. 

– Za każdym razem, gdy odwiedzam to miejsce – czy to muzeum, czy urząd pocztowy – czuję obecność tych, którzy tu walczyli. Nie byli żołnierzami, ale cywilami, jak my – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. 

1 września 1939 roku budynek Poczty Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku stał się celem ataku, tak jak Westerplatte. Czterdziestu trzech pocztowców Poczty Polskiej w WMG, dziesięciu delegowanych z Gdyni i Bydgoszczy oraz jeden kolejarz z Gdańska, przez niemal 15 godzin broniło tego miejsca z minimalnym uzbrojeniem. Po bohaterskiej walce zdecydowali się na kapitulację. Tylko czterech obrońców przeżyło wojnę. Wszystkim nam dali lekcję, że są wartości, za które oddanie życia jest honorem.

Aleksandra Dulkiewicz / prezydent Gdańska

– Co roku przypominamy tę historię, by pamięć o ich poświęceniu przetrwała. To jedno z ważniejszych gdańskich wydarzeń – symbol wartości, za które warto oddać życie. Dziś czasowo zamykamy wystawę w budynku Poczty Polskiej. Robimy to z nadzieją, że upamiętnienie pocztowców zyska nowy, godny wyraz – dodała prezydent Gdańska.

W Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku będzie można obejrzeć niedostępne dotychczas piwnice

Nowa wystawa stała, dwukrotnie większa od obecnej, przybliży zarówno wydarzenia z 1 września 1939 roku, jak i życie społeczności Polaków z Wolnego Miasta Gdańska przed i po II wojnie światowej. Otwarte zostaną dotąd niedostępne dla zwiedzających piwnice, ostatnie miejsce obrony polskich pocztowców.

Dzięki przebudowie powierzchnia użytkowa zwiększy się o 60 proc., do 550 m², a udostępnienie dotąd zamkniętych piwnic o powierzchni 230 m² pozwoli na dwukrotne zwiększenie liczby pomieszczeń dostępnych dla zwiedzających. Nowa wystawa zaprezentuje wybrane obiekty z kolekcji liczącej około 3000 eksponatów i ponad 1000 pozycji inwentarzowych.

– Projekt obejmuje także stworzenie nowoczesnej oferty edukacyjnej zapewniającej nowe możliwości i wyższą jakość działań kulturalnych. Szacuje się, że modernizacja przyczyni się do wzrostu liczby odwiedzających o 30 proc. – mówił Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska. – Duży nacisk kładziemy również na dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. W nowym muzeum pojawią się podnośnik dla osób poruszających się na wózkach, plany tyflograficzne, audioprzewodniki z audiodeskrypcją oraz sala kinowa wyposażona w obwodową pętlę indukcyjną.

Co jeszcze zmieni się w Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku?

Muzeum Gdańska otrzymało 7,8 mln zł dofinansowania z funduszy unijnych zarządzanych przez Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego na przebudowę i adaptację Muzeum Poczty Polskiej. Całkowity koszt inwestycji wyniesie 11,4 mln zł. Projekt finansowany będzie także z budżetu miasta Gdańska (1,4 mln zł pochodzące z odszkodowania za działkę na Westerplatte) oraz środków własnych Muzeum Gdańska (2,1 mln zł).

– Wystawa stała w Muzeum Poczty Polskiej nie została zmieniona znacząco od 1979 roku, od chwili otwarcia. Sama w sobie jest eksponatem. W przyszłości ulegnie całkowitej zmianie – mówi dr Jan Szkudliński z Muzeum Gdańska. 

W ramach nowej wystawy stałej w Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku, nawiązującej do modernistycznej stylistyki dwudziestolecia międzywojennego, zwiedzający będą mieli okazję przenieść się do klimatu Wolnego Miasta Gdańska. Na pierwszym piętrze, w Sali Pocztowej i Sali Polonijnej, oprócz unikatowych dokumentów, ogłoszeń i książek telefonicznych, pojawią się także nagrania wspomnień mieszkańców miasta. Wystawę wzbogacą okno, przez które zwiedzający zobaczą zdjęcia dawnego Gdańska, oraz stojak z reprodukcjami pocztówek przedstawiających życie codzienne i turystyczne atrakcje Gdańska. Pamiątkowe pocztówki, dostępne w sprzedaży, będzie można wysłać jako oryginalną pocztówkę z Gdańska.

 dr Jan Szkudliński / Muzeum Gdańska

Piwnica wprowadzi odwiedzających w dramatyczną historię obrony Urzędu Pocztowo-Telegraficznego. Sala kinowa, instalacje „Mogiła” i „Schowek” (miejsce, w którym przed wojną składowano broń w związku z planowaną obroną) oraz Sala Wojenna opowiedzą o ostatniej obronie pocztowców przed Niemcami, a także o ich losach podczas II wojny światowej. Ostatnia sala wystawy przybliży powojenne życie Polaków z Wolnego Miasta Gdańska, m.in. Brunona Zwarry, Balbiny Bellwon i Bronisława Bukowskiego.

– Pomimo upływu 80 lat, wiele osób, które odwiedzają Muzeum Poczty Polskiej, nie może pogodzić się z historiami, które dotknęły ich rodziny, dziadków i pradziadków. Przychodzą do nas ludzie nie tylko z Gdańska, ale i Niemiec, Wielkiej Brytanii oraz Stanów Zjednoczonych – mówił Marek Adamkowicz z Muzeum Gdańska, kierownik Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku. – W zeszłym roku gościliśmy córkę przedostatniego dyrektora Poczty Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku, Eryka Budzyńskiego, która przyleciała z dalekiej Australii, żeby dowiedzieć się o swoich najbliższych. To jeden z filarów naszego muzeum, współpracującego stale z Kołem Rodzin Byłych Pracowników Poczty Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku.

Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku. Co można w nim zobaczyć?

Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku, założone w 1979 roku, jest oddziałem Muzeum Gdańska od 2003 roku. Placówka upamiętnia działalność patriotyczno-społeczną Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku oraz bohaterską obronę Polskiego Urzędu Pocztowo-Telegraficznego nr 1 z 1 września 1939 roku, będącą symbolem oporu wobec hitlerowskiego terroru podczas II wojny światowej.