Miliony na gdańskie zabytki. Najwięcej na remont Złotej Bramy

21 projektów, w tym 13 obejmujących świątynie, dwa złożone przez osoby fizyczne oraz dwa przez wspólnoty mieszkaniowe, otrzymają miejskie dofinansowanie do prac restauracyjnych oraz zabezpieczających. Pieniądze trafią m.in. na konserwację malowideł ściennych w kaplicy św. Jakuba w Bazylice Mariackiej (186 tys. zł), wymianę pokrycia części dachu Bramy Świętojańskiej (70 tys. zł) a nawet wykonanie prac renowacji drzwi wejściowych w budynku przy ul. Obrońców Westerplatte 37 (8,3 tys. zł). Gdańscy radni podjęli stosowne uchwały, podczas ostatniej sesji rady miasta, głosując i omawiając każdy projekt oddzielnie. W sumie, zabezpieczono na ten cel ponad 3 mln zł. Miejski konserwator zabytków szczególnie wyróżnił tu dwa zabytki.

- Jednym z nich jest dawny budynek garaży elektrowozów na terenie stoczni. Drugi to Spichlerz Żuławskiej Zagrody Gburskiej na ul Świbnieńskiej 204 – mówi Janusz Tarnacki. - Nie zaliczają się one do kościołów, nie zaliczają się do kamienic. Nie są typowe. Dużo mówimy o stoczni, bo chcielibyśmy, aby tereny stoczniowe, także pod względem zachowanej architektury, wyglądały jak najlepiej. Jest to z naszej strony ręka wyciągnięta przez miasto do tych właścicieli, którzy uważają, że wpis do rejestru jest tylko dla nich obciążeniem. Oczywiście jest pewnym obciążeniem, ale też daje możliwość pozyskania zewnętrznych środków.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: 3,7 mln zł na gdańskie zabytki. Zniszczona willa znów bez środków

Największą kwotę przeznaczono na ratowanie Złotej Bramy. Dofinansowanie dla zarządzającego obiektem Stowarzyszenia Architektów Polskich wyniosło 430 tys. zł. Środki mają zostać przeznaczone na remont tarasu oraz prace konserwatorskie sklepień nad I kondygnacją i korony murów obwodowych.

- Zakres prac związany jest z odizolowaniem góry budynku od wód opadowych, wilgoci oraz wykonaniem części robót budowlano-konserwatorskich. Na przyszły rok SARP zapowiada zajęcie się piwnicami, po to, by w dalszej części roku przejść do prac elewacyjnych – wyjaśniał tuż przed głosowaniem miejski konserwator zabytków. - Obiekt jest skomplikowany, trudny do wyremontowania, a inwestor w dużej mierze liczy na pomoc zewnętrzną.

Spór o Złotą bramę. Radni PiS krytycznie 

Z uwagi na bardzo zły stan techniczny, brama obudowana jest drewnianą konstrukcją. Wkrótce miną dwa lata od momentu przysłonięcia zabytku mało estetycznym zabezpieczeniem, ale również zawężenia przejścia pomiędzy Targiem Węglowym a ul. Długą, co stwarza pieszym dodatkowe problemy komunikacyjne. Krytycznie do tematu dofinansowania odnoszą się gdańscy radni Prawa i Sprawiedliwości. Przekonują, że obiekt powinien być sukcesywnie remontowany, dzięki czemu uniknięto by obecnej sytuacji oraz zaoszczędzono środki. Koszty gruntownego remontu obiektu szacuje się na 8 mln zł.

- Dla nas, mieszkańców, oraz dla miasta Złota Brama jest czymś cennym. Jednocześnie nie zapominajmy, że to nie jest własność miasta. To jest własność SARP-u, które przez ostatnich 25 lat, chyba tylko przyglądało się jak brama niszczeje. Zaczęto się o nią troszczyć dopiero w połowie 2020 r., gdy pojawiły się na niej wulgarne napisy i zaczęły się nią interesować zagranicznej media – mówił radny Przemysław Majewski z PiS. - Mam wątpliwości czy SARP będzie w stanie sprawnie przeprowadzić remont. Nie wierzę w jego zakończenie do 2025 r.

Radny dodał, że dla dobra mieszkańców oraz turystów, władze Gdańska powinny zastanowić się czy tak znaczące zabytki nie powinny być własnością miasta. Wiceprezydent Piotr Grzelak nazwał ten komentarz „zabiegiem retorycznym”.

- Dotychczas całe państwa zainteresowanie w tej sprawie sprowadzało się do brylowania w mediach narodowych. Niestety, w momencie, gdy dochodzi do potrzeby wsparcia, kiedy potrzeba przyspieszyć pewne procedury, to państwa nie ma – odpowiadał wiceprezydent zastępca prezydent ds. zrównoważonego rozwoju i inwestycji.

Dla nas, mieszkańców, oraz dla miasta Złota Brama jest czymś cennym. Jednocześnie nie zapominajmy, że to nie jest własność miasta. To jest własność SARP-u, które przez ostatnich 25 lat, chyba tylko przyglądało się jak brama niszczeje

Przemysław Majewski / radny PiS

Piotr Grzelak przypominał, że w 2021 r., jeszcze przed obudowaniem bramy, radni podjęli uchwałę o dofinansowaniu remontu. Stowarzyszeniu Architektów Polskich udzielono wówczas dotacji w kwocie 177 686,91 zł. Podczas konferencji prasowej, która odbyła się 25 kwietnia, mówił również o obecnych staraniach SARP-u o ministerialne dofinansowania.

- W 2022 r. ministerstwo przekazało dotację na remont Złotej Bramy, którą trzeba było rozliczyć do końca ubiegłego roku. Niestety, przedłużające się uzgodnienia z wojewódzkim konserwatorem zabytków doprowadziły do tego, że SARP nie był w stanie wykorzystać tej dotacji i rozliczyć jej do 31 grudnia 2022 r. W tym roku stowarzyszenie również złożyło wnioski o dotacje do ministerstwa i niestety tej dotacji nie otrzymało – przypominał wiceprezydent. Podczas sesji, w tym samym kontekście, zwrócił się do radnych PiS. – Wystarczy sięgnąć po telefony i zadzwonić do waszych kolegów i koleżanek pełniących funkcje w ministerstwie kultury, żeby zwrócili uwagę na ten ważny nie tylko dla gdańszczan zabytek.

W 2022 r. ministerstwo przekazało dotację na remont Złotej Bramy, którą trzeba było rozliczyć do końca ubiegłego roku. Niestety, przedłużające się uzgodnienia z wojewódzkim konserwatorem zabytków doprowadziły do tego, że SARP nie był w stanie wykorzystać tej dotacji i rozliczyć jej do 31 grudnia 2022 r. W tym roku stowarzyszenie również złożyło wnioski o dotacje do ministerstwa i niestety tej dotacji nie otrzymało

Piotr Grzelak / wiceprezydent Gdańska

Środki przegłosowano 25 głosami „za”. Radni PiS w większości wstrzymali się od głosu. W sumie, zatwierdzono pieniądze dla 21 z 22 projektów w sprawie remontów i konserwacji. W przypadku zabytkowej willi przy ul. Orzeszkowej, której właścicielka ubiegała się łącznie o 420 tys. zł m.in. na dalsze prace przy konstrukcji dachu, zdecydowano o cofnięciu uchwały do procedowania w komisji zrównoważonego rozwoju. Powodem był stan do jakiego doprowadzono zabytek w ciągu ostatnich lat, a także nieobecność właścicielki zarówno na komisji jak i sesji.

Dotacje dla zabytków 2023

• 330 000 zł - Kościół św. Mikołaja - I etap prac konserwatorsko - restauratorskich przy stallach w kościele pw. Św. Mikołaja
• 330 000 zł - Kościół św. Mikołaja - prace konserwatorskie przy elewacji północnej prezbiterium i kaplicy św. Jacka w kościele pw. Św. Mikołaja
• 100 000 zł - kościół pw. Bożego Ciała - prace konserwatorskie fragmentu malowanego plafonu z początku XVIII w. - przedstawienie Alegorii Miłosierdzia wraz z polichromowanym gzymsem w kościele pw. Bożego Ciała
• 100 000 zł - kościół pw. Bożego Ciała - wykonanie izolacji przeciwwilgociowej poziomej murów kościoła pw. Bożego Ciała w Gdańsku (etap II)
• 100 000 zł - kościół pw. Św. Bartłomieja - wykonanie izolacji przeciwwilgociowej poziomej murów kościoła pw. Św. Bartłomieja (etap II)
• 180 000 zł - Zespół pocysterski w Oliwie, dawny klasztor - ratunkowy remont dachów zespołu budynków klasztornych (etap III): skrzydło zachodnie - połać południowa oraz południowa część połaci wschodniej
• 180 000 zł - kościół pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła - prace konserwatorskie elewacji kościoła pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła - etap IV - zachodnia ściana transeptu
• 140 000 zł - kościół pw. Św. Barbary - wzmocnienie murów kościoła pw. Św. Barbary (etap III) wraz z poziomą izolacją przeciwwilgociową (etap II)
• 130 000 zł - kościół pw. Św. Barbary - prace konserwatorskie elewacji kościoła pw. Św. Barbary (etap V) - południowa elewacja wieży
• 340 000 zł - Zespół domów karmelitów - prace ratunkowe, zabezpieczające prace konserwatorskie elewacji – Zespołu domów karmelitów przy ul. Podmłyńskiej 10 i 11
• 45 000 zł - Kaplica Św. Anny - konserwacja polichromowanego drewnianego stropu (podniebia) wczesnobarokowej empory organowej z kaplicy Świętej Anny
• 186 000 zł - Bazylika pw. Wniebowzięcia NMP (Kościół Mariacki) - konserwacja malowideł ściennych w kaplicy św. Jakuba w Bazylice Mariackiej
• 100 000 zł - Bazylika pw. Wniebowzięcia NMP (Kościół Mariacki) - konserwacja baptysterium zlokalizowanego w zachodniej części nawy głównej Bazyliki Mariackiej – I etap
• 150 000 zł - Budynek spichlerza Żuławskej Zagrody Gburskiej - remont dachu wraz z więźbą dachową spichlerza żuławskiej zagrody gburskiej przy ul. Świbnieńskiej 204
• 38 000 zł - willa przy ul. Małachowskiego 1 - remont zabytkowej willi przy ul. Małachowskiego 1 w zakresie elewacji frontowej
• 160 000 zł - budynek d. Garaży Elektrowozów/Magazyn (86B) - remont elewacji południowo-zachodniej budynku d. garaży elektrowozów/magazyn (86 B) przy ul. Ks. Jerzego Popiełuszki 3
• 155 000 zł - kamienica przy ul. Obrońców Westerplatte 13 - remont izolacji przeciwwilgociowej i remont elewacji z pracami towarzyszącymi w budynku przy ul. Obrońców Westerplatte 13
• 8 300 zł - kamienica przy ul. Obrońców Westerplatte 37 - wykonanie prac renowacji drzwi wejściowych wraz z zadaszeniem w budynku przy ul. Obrońców Westerplatte 37
• 70 000 zł - Brama Świętojańska - wymiana pokrycia dachu Bramy Świętojańskiej (strona zachodnia od ul. Świętojańskiej)
• 90 000 zł - Mały Młyn ul. Rajska 2 - ratunkowe prace konserwatorskie elewacji Małego Młyna - elewacja wschodnia
• 430 000 zł - Złota Brama - Remont tarasu budynku Złotej Bramy oraz prace konserwatorskie sklepień nad I kondygnacją oraz korony murów obwodowych