Domy, które zaprojektował Heinrich Dunkel, stoją i zachwycają

Heinrich Dunkel. Krótko żył ów słynny sopocki architekt…

Niewiele o nim wiadomo. Nie zachowało się żadne jego zdjęcie. W 1922 roku w wieku ledwie 45 lat popełnił samobójstwo. Gest dość spektakularny, bo odebrał sobie życie na obecnym sopockim cmentarzu komunalnym, w pobliżu grobowca słynnej rodziny Herbstów. Trudno dziś powiedzieć, jakie były przyczyny tej tragicznej śmierci. W prasie była o tym tylko niewielka wzmianka. Pisano, że zrobił to z przepracowania, z przemęczenia. Czy tak było rzeczywiście? Trudno powiedzieć. Może wpływ na jego słabą kondycję psychiczną miało to, że w czasie I wojny światowej służył w wojsku? Był odznaczony Krzyżem Żelaznym II stopnia, należy zatem przypuszczać, że był ciężko ranny. Niewiele wiemy też o jego rodzinie. Córka zginęła na Gustloffie. Żona przetrwała wojnę i mieszkała w Sopocie do 1946 roku.

Domy, które zaprojektował, wciąż zachwycają.

Dla urzędu miasta pracował krótko. W roku 1902 został zatrudniony do przeprowadzenia i nadzorowania budowy słynnego Zakładu Kąpielowego. Choć głównym projektantem tego budynku był naczelny architekt miejski, scenograf Paul Puchmüller. Niedługo potem Dunkel zrezygnował z pracy dla urzędu i rozpoczął własną, prywatną działalność. Nawiązał współpracę z sopockim budowniczym Walterem Schulzem. Zaprzyjaźnili się do tego stopnia, że Dunkel wybudował swój dom na dzisiejszej Dębowej 4, w sąsiedztwie przyjaciela. To chyba pierwszy „bliźniak” w Sopocie. Musieli dostać specjalne pozwolenie, by taki dom postawić.

Miał mnóstwo zleceń od zamożnych sopocian. Jednym z najbardziej znanych jego zleceniodawców był słynny fabrykant Edward Herbst, który zaproponował mu pracę nad przebudową swojej willi. Budynek przy obecnej Kościuszki 29 otrzymał dzięki temu ciekawą wieżyczkę… W willi tej zainstalowano nawet windę! Po śmierci Herbsta rodzina zaproponowała Dunkelowi, by zaprojektował kaplicę cmentarną Herbstów. Istnieje ona do dziś.

PRZECZYTAJ TEŻ: Brodwino. Najpiękniejsza dzielnica Sopotu

Był ponoć specjalistą od projektowania wyrafinowanej stolarki sopockich klatek schodowych, drzwi, okien. Dziś możemy jeszcze podziwiać te detale?

Wiele z tych willi stoi i cieszy oko. Wnętrza tych domów to prawdziwy kunszt sztuki architektonicznej. W Sopocie klatka schodowa to było pomieszczenie reprezentacyjne wielu budynków. Pięknie zaprojektowane, atrakcyjnie, pomysłowo urządzone. W budynku przy Kasprowicza 1, gdzie dziś jest przedszkole, zachowały się w sieni i na I piętrze boazerie z szafami, które Dunkel zaprojektował. W tamtym czasie projekt uwzględniał ideę domu jako syntezy sztuk. Projekty Dunkela można uznać za lokalny wyraz ówczesnej mody.

Zaprojektowane przezeń wille to perełki sopockiej architektury.

Jego śmierć przerwała budowę, którą zwykł nadzorować osobiście. Niektóre dokończyli inni architekci. Przez lata ta architektura ewoluowała, zwłaszcza w okresie powojennym. Ale, co trzeba przyznać, domy jego autorstwa zachowały się w dobrym stanie i wciąż urzekają swym pięknem. Choć są i takie, które przegrały z czasem i zakończyły żywot, jak piękna willa przy Dębowej 5/7, która należała do jednego z najbogatszych spedytorów w Gdańsku Johannesa Icka. Po śmierci właściciela została sprzedana i rozebrana, co było efektem panującego w Europie kryzysu.

PRZECZYTAJ TEŻ: Kostiumografka z Sopotu, która ubiera Madonnę i Lady Gagę

Który z budynków jest dla stylu Dunkela najbardziej charakterystyczny?

Może jego własny dom przy Dębowej 4? Stoi do dziś w niezmienionej od 1907 roku formie. W latach 1910-1914 wiele zaprojektowanych przezeń obiektów wykazuje cechy modernistyczne, lubił też stosować kamienne ciosy w części piwnicznej. W kondygnacji dachu chętnie wprowadzał elementy drewniane. Jego projekty można odnaleźć na terenie całego Sopotu, na szczególną uwagę zasługują wille przy ul.: Ignacego Paderewskiego, Antoniego Abrahama i Adama Mickiewicza.

Zapraszamy więc do spaceru śladami architektury Heinricha Dunkela, a także do udziału w projekcie fotograficznym. Mamy zamiar stworzyć na wystawie multimedialną prezentację zdjęć przedstawiających budynki projektu słynnego architekta i ich detale. Najciekawsze zdjęcia wykorzystane zostaną w tworzonym katalogu.

Co jeszcze zobaczymy na wystawie w Muzeum Sopotu?

Jego zrealizowane i niezrealizowane projekty. Był twórcą wszechstronnym. Równie chętnie projektował bogate w stylu wille, jak i zwykłe szopy. Pokażemy też oryginalne plany Zakładu Kąpielowego z 1902 roku.

PRZECZYTAJ TEŻ: Sopot mógłby stać się miastem rzeźby

Wystawa „Architekt Heinrich Dunkel (1877-1922)” jest kolejną z cyklu ekspozycji poświęconych architekturze Sopotu, organizowanych przez Muzeum Sopotu. Wernisaż 10 lutego.

Osoby zainteresowane projektem fotograficznym, muzeum prosi o przesyłanie zgłoszeń na adres: [email protected].