Pelplińska Biblia Gutenberga wkrótce na wyciągnięcie ręki w Muzeum Diecezjalnym

Biblia Gutenberga na wyciągnięcie ręki

Pelplińska Biblia Gutenberga, jedna z niewielu zachowanych oryginalnych egzemplarzy na świecie. Ta unikatowa pozycja doczekała się dedykowanej ekspozycji, która odsłoni jej fascynującą historię i znaczenie. 

Do 23 marca Pelplińską Biblię Gutenberga można jeszcze oglądać w Galerii Sztuki Średniowiecznej Muzeum Narodowego Warszawa. Unikatowa biblia wydrukowana została ponad 570 lat temu przez Johannesa Gutenberga. Jest to jeden z niewielu zachowanych na świecie egzemplarzy i zarazem jedyny w Polsce. W stolicy prezentowany jest po raz drugi w historii.

CZYTAJ TEŻ: Biblia nie porosła kurzem. Wciąż jest inspiracją

Jak podkreślają znawcy tego unikatu z Muzeum Diecezjalnego w Pelplinie: „Pelpliński egzemplarz Biblii jest wyjątkowy ze względu na to, że dotrwał do naszych czasów w formie niemalże niezmienionej. Na przestrzeni niemal 600 lat zachował w zasadniczym zrębie swoją pierwotną formę i oryginalną oprawę wraz ze wszystkimi elementami konstrukcyjnymi.

Mimo burzliwych losów, zwłaszcza podróży – pomiędzy Moguncją, Lubeką i Lubawą (w średniowieczu), Lubawą a Pelplinem (w XIX w.), Pelplinem a Berlinem (w końcu XIX w.), Pelplinem a Warszawą, Paryżem, Angers, Londynem oraz Ottawą (XX w.) – i mimo zmian użytkowników, funkcji i miejsca przechowywania, Biblia nie doznała nazbyt wielu przekształceń strukturalnych ani zniszczeń.”

Warto pamiętać, że Biblia aż do 1958 roku znajdowała się w Kanadzie, w kufrach umieszczonych w Bank of Montreal w Ottawie. Depozyt nie był udostępniany, niemożliwa była praca badawcza nad kodeksami, w związku z czym również stan zachowania Biblii pozostawał zagadką. Dopiero Don Cleveland Norman dokonał oględzin Biblii, stwierdzając, że “długi swój areszt przeżyła wprawdzie bez większych uszkodzeń”, ale mimo to “wymaga troskliwych zabiegów, by powstrzymać proces kruszenia się papieru na skutek niewłaściwych warunków, w jakich przez 13 lat znajdowała się w zamkniętym kufrze w podziemnym skarbcu bankowym”. 

Tak naprawdę konkretne prace konserwacyjne Pelplińska Biblia Gutenberga przeszła całkiem niedawno.

- Prace konserwacyjne pelplińskiej Biblii prowadzone były przez dwa lata – w 2023 i 2024 roku – mówi ks. Krystian Feddek, dyrektor Muzeum Diecezjalnego w Pelplinie. - Tylko na jedno badanie do Torunia ten unikatowy egzemplarz opuścił mury naszego muzeum. Teraz mogę powiedzieć, że Pelplińska Biblia Gutenberga jest najbardziej przebadaną Biblią świata. Dopiero te ostatnie dwa lata, kiedy tak dokładnie poddana została zabiegom konserwacyjnym, pozwoliły zadbać o tę unikatową księgę. Wcześniej praktycznie w ogóle nie była poddawana konserwacji.

ZOBACZ TAKŻE: Mroczny sekret zrabowanego obrazu. Czy "Kobieta niosąca żar" wskaże sprawców kradzieży i zbrodni?

Ks. Feddek zapytany o przygotowanie Biblii do konserwacji, przyznał, że było to nie lada wyzwanie logistyczne, ale jednocześnie, dające ogromną satysfakcję z uzyskanych efektów.

Zainteresowani losami Biblii mogą zgłębić swoją wiedzę na ten temat podczas otwarcia wystawy stałej, która już 28 marca o godz. 12 w Muzeum Diecezjalnym. Podczas otwarcia można będzie posłuchać o realizacji projektu „Ratujemy Pelplińską Biblię Gutenberga”, o druku za pomocą ruchomej czcionki, co było przełomem w cywilizacji europejskiej i co najważniejsze zobaczenie oryginalnego egzemplarza Biblii.