Gdańsk: Wartownia na Wyspie Spichrzów odbudowana po 80 latach

Mieszcząca się na Wyspie Spichrzów w Gdańsku Brama Stągiewna została wybudowana w XVI wieku, w latach 1517-1519. Przez wiele lat pełniła przede wszystkim funkcje obronne. Jest to ostatnia gdańska brama z elementami architektury gotyckiej, która zachowała się do dziś. Jej nazwa wzięła się od kształtu tej fortyfikacji – przypomina stągwie, w których niegdyś przenoszono mleko (nawiązuje do tego również inna jej nazwa – Brama Stągwi Mlecznych).

Brama Stągiewna. Jedyny taki obiekt na mapie Gdańska

Obiekt kilkukrotnie był przebudowywany, a także niszczony. W 1813 roku, podczas oblężenia Gdańska, w wyniku toczących się walk, część bramy uległa zniszczeniu, a w 1945 roku wybuchł pożar, który pochłonął dachy budynku i zniszczył jego wnętrza.

Na Wyspę Spichrzów w Gdańsku wraca wartownia. Jakie będzie jej przeznaczenie?

Już niedługo do użytku zostanie oddany niewielki budynek przy mniejszej baszcie Bramy Stągiewnej. Po 80 latach odbudowano dawną wartownię (tzw. odwach), niegdyś ważny element w infrastrukturze obronnej tej fortyfikacji. Istniała do 1945 roku.

Obecnie w odtwarzanym budynku trwają prace instalacyjne i wykończeniowe. Obiekt odbudowywano zgodnie z wytycznymi Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. 

Inwestycja doszła do skutku dzięki współpracy sektora publicznego z prywatnym. Rekonstrukcją zabytkowego budynku zajmuje się firma Granaria. Ta sama, która jest odpowiedzialna także za inne inwestycje na Wyspie Spichrzów. W 2023 roku m.in. oddała do użytku marinę na Nowej Motławie, po południowej stronie Mostu Stągiewnego. Umożliwia ona cumowanie od 40 do 60 jednostek, w zależności od ich długości.

Odbudowywana dawna wartownia będzie pełniła rolę bosmanatu. Na rekonstrukcji skorzysta więc nie tylko krajobraz Gdańska, który odzyska kolejny zabytkowy obiekt, ale również cumujący na Nowej Motławie żeglarze, dla których będzie on pełnił rolę użytkową.

Marina, a więc i wchodzący w jej skład bosmanat, jest utrzymywana oraz zarządzana przez prywatnego partnera miasta Gdańska. Zgodnie z umową, pozostanie tak przynajmniej do 2032 roku.