Darczyńcy obdarowali muzealników z Gdańska. Historia polsko-niemieckiej rodziny zawarta w kilkuset pamiątkach

– Dramatyczna historia rodziny Szuców należy do jednej z najciekawszych okresu XX-lecia międzywojennego. Doskonale ilustruje problemy ludzi, których połączyło uczucie i wspólne życie, rozerwane przez aparat urzędniczy totalitarnych Niemiec – mówi dr Leszek Molendowski.

Michał Szuca był bankowcem, nauczycielem, publicystą oraz działaczem społeczno-politycznym. Biegle mówił w języku polskim oraz niemieckim. Związany był z Ruchem młodokaszubskim. Skończył Collegium Marianum w Pelplinie, Uniwersytet w Würzburgu, Uniwersytet Jagielloński oraz Uniwersytet we Fryburgu Bryzgowijskim – tam otrzymał stopień doktora. Podczas I wojny światowej został powołany do armii niemieckiej, gdzie pełnił służbę w niemieckich garnizonach oraz na terenach kongresówki.Po zakończeniu wojny ożenił się z Niemką, Weroniką. W 1919 roku przyjechali do Gdańska, w którym urodziły się ich dzieci: Stanisław, Jan, Piotr oraz Felix. Został współtwórcą organizacji Polaków z Wolnego Miasta. Współzakładał również Towarzystwo Przyjaciół Nauki i Sztuki. Pracował jako dyrektor gdańskiej filii Banku Dyskontowego w Bydgoszczy oraz radca finansowy Rady Portu i Dróg Wodnych. Współtworzył także polskie banki ludowe na terenie Niemiec w Bytomiu oraz Opolu.

Był sportowcem, a w tym członkiem oraz prezesem sekcji wioślarskiej KS Gedania.

W pierwszy dzień II wojny światowej został aresztowany i osadzony w Victoriaschule – kaźni Polaków przy ul. Kładki 24/25/26 (dawna nazwa: Holzgasse). Jego żona opuściła w tym samym czasie dom w Sopocie i z trójką z czwórki dzieci udała się do swojej rodziny w Niemczech.

Po Victoriaschule Michał Szuca został przeniesiony do obozu Stutthoff, gdzie w Wielki Piątek 22 marca 1940 r. rozstrzelano go wraz z 67 gdańskimi i pomorskimi działaczami.

– Poprzez kontakty rodzinne oraz Czerwony Krzyż starała się bezskutecznie odnaleźć zamordowanego męża. Najstarszy syn, Jan, pozostał, mieszkał w Gdyni, gdzie brał udział w działalności konspiracyjnej, za co został zesłany do Stutthoffu – mówi dr Andrzej Hoja z Muzeum Gdańska. – W tym samym czasie jego brat Stanisław został wcielony do armii niemieckiej. Ta historia była tak przejmująca, że bez wahania zdecydowaliśmy się zarejestrować relacje Felixa oraz jego bratanka, syna Piotra, Olivera. Nagranie, po przygotowaniu, będzie dostępne w całości dla historyków badających tematykę związaną z Wolnym Miastem Gdańskiem. Fragmenty z kolei będziemy udostępniać na wystawach czasowych naszego muzeum.

Pamiątki, które przekazali darczyńcy, są już w Gdańsku. Teraz opracowuje je zespół złożony z dr Andrzeja Hoi oraz dr Leszka Molendowskiego.

– Pozyskane materiały są niezwykle cenne. Jest to niemalże kompletne archiwum rodzinne z okresu I połowy XX wieku, które daje wgląd w: życie rodziny, kontakty towarzyskie, formy spędzania czasu wolnego, bolączki i radości dnia codziennego, w jej sytuację finansową czy przemyślenia na temat ówczesnej sytuacji społecznej i międzynarodowej – mówi dr Leszek Molendowski. – Materiał jest również ciekawy pod kątem jego prezentacji na wystawach czasowych. Na zdjęciach rodzinnych często przewija się motyw spacerów po Głównym Mieście i Oliwie, jak również do i z Sopotu. Ciekawe są również przekazane pocztówki z różnych okazji oraz miejsc podróży członków rodzin. Opracowanie pamiątek rodziny Szuców zajmie kilka miesięcy.

We wrześniu Muzeum Gdańska zapowiada dwie wystawy czasowe z tematyką okresu I połowy II Wojny Światowej:

• 2 września, Ratusz Głównego Miasta – „Wolę o tym nie mówić. Tożsamość gdańszczan, a powojenna rzeczywistość”,
• 15 września, Muzeum Poczty Polskiej – „Gedania i nie tylko. Sport polski w międzywojennym Gdańsku”. Wernisaż organizowany z okazji 100-lecia KS Gedania.