Nie będzie pomnika przyrody w Główczycach. „Historyczna Aleja Grusz" trafiła do kosza

112 grusz pomnikiem przyrody w Główczycach? Gmina mówi "nie"

Przez Główczyce, Ciemino i Zgierz przebiega droga z historyczną aleją drzew, na którą składa się 112 grusz mających od 100 do 150 lat. Aleja łączy wieś Główczyce z zabytkowym kościołem i pałacem, które są umieszczone w rejestrze zabytków, dwór w Cieminie oraz wieś Zgierz (a dalej prowadzi do turystycznej wsi Izbica). Już dawno temu służyła ona jako symboliczne i funkcjonalne połączenie między tymi wsiami i obiektami zabytkowymi. 

CZYTAJ TEŻ: Na Pomorzu powstało 10 nowych rezerwatów przyrody. Gdzie są obszary szczególnie chronione?

Droga jest powiatowa, ale leży na terenie gminy Główczyce. Dlatego Stowarzyszenie Eko-Inicjatywa zgłosiło się właśnie do Urzędu Gminy w Główczycach z wnioskiem o powołanie tej alei drzew jako pomnika przyrody. Członkowie stowarzyszenia nie ukrywają, że zrobili to, aby uchronić ją przed piłami, gdyż w planach jest remont tej drogi. 

- Ta historyczna już aleja drzew istnieje już od XIX wieku. Składa się na nią 112 drzew mających około 150 lat. I uwaga, są to XVII-wieczne grusze - odmiana Virgouleuse. Stanowią one unikalny bank genów, są odporne na choroby dziesiątkujące współcześnie ten gatunek drzewa. Mimo ubytków, aleja stanowi duży walor krajobrazowy, przyrodniczy i kulturowy. Rekordowa grusza ma obwód 270 cm. Jest schronieniem dla ptaków, nietoperzy i owadów, w tym zapylaczy, dla których w okresie kwitnienia stanowi pożytek. Aleja spełnia również funkcje społeczne oraz jest atrakcją turystyczną, jako ważny element dwóch europejskich szlaków EuroVelo – podkreślają członkowie Stowarzyszenia Eko-Inicjatywa.

Ich wniosek na radzie gminy w Główczycach przepadł jednak z kretesem. 12 radnych z 14 było przeciw powołania alei drzew jako pomnik przyrody. Jedynym radnym, który optował za powołaniem był Jerzy Mańkowski, a od głosu wstrzymał się radny Hubert Oleszek. Wójt gminy Główczyce na sesji stanowiska nie zajął, bo jak podkreślał, decyzję zostawia w tej kwestii radzie. 

- Jestem w trudnej sytuacji. Jako organ jestem zobligowany do przedstawienia uchwały w sprawie objęcia alei ochroną prawną, ale mam tu pełną świadomość, że uchwała ta stoi w kolizji z planami powiatu poszerzenia drogi powiatowej od Główczyc do Izbicy i w kolizji z szansą, jaką daje nam realizacja tak dużego, skomplikowanego i kosztownego zadania. Podejmiecie słuszną decyzję, zdaję się na państwa rozsądek i głosowanie zgodne z sumieniem – powiedział wójt gminy Główczyce Rafał Teterka. 

Zanim radni podjęli decyzję, dodajmy bez dyskusji na sesji, przewodniczący rady dwukrotnie im przypominał, że Zarząd Dróg Powiatowych jest również przeciwko. 

- Serce złamało mi się na milion kawałków. Dlaczego ktoś przy remoncie drogi chce te grusze po prostu wyciąć. Przecież ten remont można przeprowadzić nie niszcząc drzew. Te drzewa są niskie i nie zagrażają bezpieczeństwu. Aleja ta symbolizuje zarówno dziedzictwo kulturowe, jak i związek człowieka z naturą. Wpisanie jej jako pomnik przyrody byłoby wyrazem szacunku dla przeszłości i troski o przyszłość tego unikalnego miejsca. Ale po co szanować historię i dziedzictwo pokoleń – dzieli się swoimi przemyśleniami Magdalena Jędro ze Stowarzyszenia Eko-Inicjatywa, jak sama się też przedstawia, przyrodnik z zawodu i zamiłowania. 

Gmina Główczyce: Brak uchwały nie oznacza wycinki, ale remont jest konieczny

A dlaczego decyzja rady wywołuje aż takie emocje? Nie chodzi bowiem tylko o sam fakt nazwania alei pomnikiem przyrody czy też „Historyczną Aleją Grusz”, ale głównie to, co za tym idzie, a więc pełna ochrona drzew, w tym zakazy chroniące drzewa, rzeźbę terenu czy też sposób użytkowania ziemi. A to w praktyce mogłyby uniemożliwić lub bardzo utrudnić powiatową inwestycję. Jednak w urzędzie gminy w Główczycach podkreślają, że tak naprawdę do wycinki jakichkolwiek drzew jest jeszcze długa droga. 

- Na ten moment nie ma mowy o żadnej wycince tych drzew i nie wiadomo, czy kiedykolwiek jakieś drzewo będzie tu wycięte. Radni odrzucili jedynie uchwałę o uznaniu alei jako pomnik przyrody. Radni nie chcieli uznać alei jako pomnik przyrody, gdyż należy pamiętać, że mieszkańcy chcą remontu tej drogi. Jest to trasa powiatowa prowadząca w kierunku Izbicy, a więc miejscowości turystycznej, a dziś nikomu nie życzę, by musiał tędy jechać. Prawdą jest, iż jest procedowana dokumentacja o uwarunkowaniach środowiskowych planowanego w przyszłości remontu drogi i trwa przygotowanie całej dokumentacji, ale cała ta inwestycja ze względu m.in. na Bagna Izbickie jest bardzo skomplikowana, droga i jeśli powiat nie uzyska na nią środków zewnętrznych, to może do niej w ogóle nie dojść. Do jakiejkolwiek wycinki chociażby jednego drzewa jest więc jeszcze bardzo daleko - mówi nam Joanna Lipczyńska, zastępca wójta gminy Główczyce.

ZOBACZ TEŻ: Gdynia: Trwa wycinka na Witominie. Ponad 16 ha lasu pod obwodnicę

Gmina Główczyce oficjalnie odniosła się do całej sprawy publikując oświadczenie.

- W związku z pojawiającymi się w przestrzeni publicznej informacjami o rzekomym zamiarze wycinki alei grusz, informujemy, że Rada Gminy Główczyce nie podejmowała żadnych decyzji w tej sprawie. Nieprzyjęcie uchwały o ustanowieniu alei pomnikiem przyrody nie oznacza automatycznej wycinki drzew. Aleja grusz znajduje się na drodze powiatowej, a jej modernizacja prowadzona jest przez właściwe instytucje. Projekt przebudowy zakłada poszerzenie jezdni oraz budowę ścieżki pieszo-rowerowej, co znacząco poprawi bezpieczeństwo użytkowników, zwłaszcza rowerzystów, dla których trasa ta jest częścią międzynarodowego szlaku. Na potrzeby inwestycji opracowany został raport oddziaływania na środowisko, który poddano dwukrotnym uzupełnieniom. Gmina Główczyce oczekuje obecnie stanowiska Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku w tej sprawie. Pełna treść raportu dostępna jest w bazie danych o ocenach oddziaływania na środowisko. Mieszkańcy od lat postulowali o poprawę infrastruktury drogowej na tym odcinku. Gmina Główczyce zapewnia, że wszelkie działania podejmowane są z uwzględnieniem zarówno aspektów bezpieczeństwa, jak i ochrony środowiska – czytamy w oświadczeniu Urzędu Gminy w Główczycach.