Będzie rewolucja w sądach? Sztuczna inteligencja z PG może pomóc sędziom

Polska jest na trzecim miejscu w Europie pod względem liczby spraw wpływających do sądów w przeliczeniu na liczbę mieszkańców – wynika z danych Europejskiej Komisji ds. efektywności wymiaru sprawiedliwości. Jednocześnie na jednego sędziego przypada średnio kilkaset spraw rocznie (w 2020 r. było to nawet średnio 1,5 tys. spraw), brakuje sądowych asystentów, coraz bardziej wydłuża się więc czas rozpatrzenia spraw i karnych, i cywilnych.

Sztuczna inteligencja z PG może pomóc sędziom

Generowaniu opóźnień w sądach zaradzić może projekt, nad którym pracują naukowcy z PG i specjaliści z Lex Secure AI – do usprawnienia pracy sądów zamierzają oni zaangażować sztuczną inteligencję. W ramach konsorcjum, utworzonego przez PG, spółkę Lex Secure AI oraz grupę kapitałową Navimor International, powstać ma system LEX-AIS.

– Jesteśmy przekonani, że nasza współpraca przyniesie wymierne korzyści dla systemu sądownictwa w Polsce – mówi prof. Krzysztof Wilde, rektor Politechniki Gdańskiej. – To nowatorski projekt w zakresie rejestracji rozpraw sądowych oraz poprawy efektywności funkcjonowania polskich sądów.

LEX-AIS. Najpierw nauka AI, potem testy w sądzie

Praca nad systemem LEX-AIS podzielona została na cztery etapy:

• Etap 1 to opracowanie systemu rejestracji dźwięków w salach sądowych, projekt systemu zabezpieczeń technicznych i rozwiązań prawnych umożliwiających rejestrację i transmisję przebiegu rozpraw sądowych oraz opracowanie i uruchomienie demonstratora technologicznego na terenie PG.
• Etap 2 to pilotaż systemu LEX-AIS w czterech salach rozpraw. Uzyskany materiał dźwiękowy i tekstowy będzie wykorzystywany do „dotrenowania” wybranych modeli językowych oraz zmieniania całości w tekst (tzw. speech-to-text).
• Etap 3 to pilotażowe wdrożenie systemu LEX-AIS w stu salach rozpraw.
• Etap 4 – ogólnopolskie wdrożenie systemu.

Wprowadzenie naszego autorskiego systemu da sędziom dostęp do ogromnej bazy wiedzy, m.in. 500 tys. orzeczeń wydanych w polskich sądach. Wesprze ich w kluczowych elementach rozpraw, ponieważ będą mogli uzyskiwać błyskawiczne odpowiedzi na swoje pytania oraz opinie prawne wydane w podobnych przypadkach.

 prof. Andrzej Czyżewski / kierownik Katedry Systemów Multimedialnych WETI PG

W sądach będzie o połowę szybciej?

Prace nad tworzeniem systemu LEX-AIS nie rozpoczęły się teraz, podczas podpisania umowy o współpracy naukowców z PG ze specjalistami z Lex Secure AI. System szkolony był od ośmiu lat przez 320 prawników współpracujących ze spółką Lex Secure AI.

– Ma już pełną znajomość polskiego systemu prawa, ale także zdolność analizy i interpretacji prawa – zapewnia prof. Czyżewski. – Jego wprowadzenie może usprawnić pracę sądów o 50 procent!

Pomóc w tym mają także akustyczne sondy zaprojektowane przez naukowców z PG. Dzięki nim podczas rozpraw będzie możliwe automatyczne tworzenie pisemnych protokołów w czasie rzeczywistym z wypowiedziami odpowiednio przypisanymi do konkretnych osób – sędziowie od razu będą mieli dostęp do gotowych protokołów.

Projekt przedstawiono we wtorek, 5 listopada w Ministerstwie Sprawiedliwości, konsorcjum zamierza zabiegać o uzyskanie finansowania ze środków Ministerstwa Cyfryzacji, Ministerstwa Sprawiedliwości oraz m.in. programów PARP lub NCBiR.