Korty Arki będą zabytkiem? Dowody zebrane, czas na decyzję konserwatora zabytków

Apartamentowiec na kortach Arki?

Rosną szanse na wpisanie kortów przy ul. Ejsmonda 3 w Gdyni do rejestru zabytków. Postępowanie w tej sprawie wszczęto na wniosek Stowarzyszenia „Wszystko dla Gdyni” 8 września 2022 r., po tym, jak  plan zagospodarowania przestrzennego dopuścił budowę czteropiętrowego hotelu z apartamentami na terenie przedwojennego "Forum Sportowego". Według medialnych doniesień budową hotelu w tym miejscu zainteresowany jest właściciel Polsatu, Zygmunt Solorz-Żak. W tej sytuacji liczne gdyńskie stowarzyszenia i ruchy miejskie (Miasto Wspólne, Młodzi dla Gdyni, Gdynianka, Stowarzyszenie Bryza, Federacja Gdyński Dialog, Marzę o Gdyni, Razem – okręg Gdynia, Nowa Lewica, Polska 2050, Polanka dla Wszystkich) wystąpiły do Igora Strzoka, wojewódzkiego konserwatora zabytków, o objęcie terenu kortów ochroną konserwatorską.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Zielone światło w sprawie wszczęcia procedury wpisu kortów Arki do rejestru zabytków

-  Wartość utrwalonej przez niemal 100 lat ogólnodostępności terenu dla społeczeństwa, wyrażająca jego związek z realizacją interesu społecznego, zostanie bezpowrotnie utracona, gdy na terenie „Forum Sportowego” powstanie np. hotel z około 200 apartamentami przeznaczonymi do najmu krótkoterminowego - mówi Wojciech Ogrodnik, przewodniczący Rady Dzielnicy Wzgórze Św. Maksymiliana, reprezentujący "Wszystko dla Gdyni".  - Realizacja tych planów inwestycyjnych doprowadzi przede wszystkim do faktycznej, fizycznej likwidacji istniejącej infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, która jest zgodna z tradycją miejsca. Z kolei wpis terenu do rejestru zabytków, skutkujący ochroną wartości materialnych i niematerialnych zabytku, pozwoli właściwym służbom konserwatorskim wpływać w ramach prawnych na kształt przyszłych inwestycji, aby uniknąć zniszczenia lub uszkodzenia zabytku oraz zapewni trwałe zachowanie jego wartości.

Realizacja tych planów inwestycyjnych doprowadzi przede wszystkim do faktycznej, fizycznej likwidacji istniejącej infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, która jest zgodna z tradycją miejsca. Z kolei wpis terenu do rejestru zabytków, skutkujący ochroną wartości materialnych i niematerialnych zabytku, pozwoli właściwym służbom konserwatorskim wpływać w ramach prawnych na kształt przyszłych inwestycji, aby uniknąć zniszczenia lub uszkodzenia zabytku oraz zapewni trwałe zachowanie jego wartości.

Wojciech Ogrodnik / Rada Dzielnicy Wzgórze Św. Maksymiliana

Zabytkowe "Forum Sportowe"?

Stowarzyszenie, oprócz samego wniosku, opracowało i złożyło do akt sprawy trzy obszerne pisma procesowe oraz dowody w postaci publikacji, fotografii i innych dokumentów, które jednoznacznie świadczą o zabytkowym charakterze założenia urbanistycznego „Forum Sportowego”, obecnie potocznie zwanego kortami tenisowymi Arki.

Wojciech Ogrodnik przypomina, że plan miejscowy nr 1407, obejmujący m.in. teren Forum, został uchwalony pomimo jednogłośnego sprzeciwu radnych niezwiązanych z ugrupowaniem Samorządność Wojciecha Szczurka.

- Ustalenia planu nie zapewniają ochrony konserwatorskiej dziedzictwa materialnego i niematerialnego zespołu urbanistycznego „Forum Sportowego” w żadnym z jego elementów, w tym także słynnej, historycznej „Górki” - twierdzi przewodniczący Rady Dzielnicy Wzgórze Św. Maksymiliana. - Przepisy planu nie ustanawiają na tym terenie zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków, co umożliwia ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Teren Forum Sportowego nie podlega ochronie konserwatorskiej w planie miejscowym i nie został też wpisany do gminnej lub wojewódzkiej ewidencji zabytków.

100 lat tradycji

W ramach procedury dowodowej Konserwator m.in. przeprowadził oględziny obiektu oraz zlecił Narodowemu Instytutowi Dziedzictwa wykonanie badań naukowych zakończonych opracowaniem Karty Ewidencyjnej Zabytku. W dokumencie, opracowanym przez Beatę Dygulską i Dorotę Hryszkiewicz-Kahlau, potwierdzono m.in. pełne zachowanie do dzisiaj oryginalnej koncepcji „Forum Sportowego”, realizowanej od lat 30. XX. wieku. Koncepcja zachowała się w sferze materialnej (ciągłe istnienie założenia urbanistycznego), jak i niematerialnej, czyli utrwalonej od prawie 100 lat funkcji i tradycji  pierwszego w Gdyni Stadionu Miejskiego przeznaczonego dla różnych dyscyplin sportowych, ogólnodostępnej rekreacji oraz organizacji wydarzeń masowych.

Kto podejmie decyzję?

5 grudnia 2023 r. Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków zawiadomił strony o zakończeniu postępowania dowodowego w tej sprawie. Oznacza to, że następnym krokiem jest wydanie decyzji. Nie wiadomo jednak, czy wyda ją Igor Strzok, czy osoba, która - wraz ze zmianą władzy w Polsce i na Pomorzu - może zastąpić go na tym stanowisku. Jak nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, od ubiegłego czwartku dotychczasowy konserwator wojewódzki nie pojawił się w urzędzie, a jego zastępczyni przebywa obecnie na zwolnieniu lekarskim.

- Decyzja w tej sprawie nie została jeszcze wydana - słyszę w WUKZ w Gdańsku.