Prof. Cezary Obracht-Prondzyński z prestiżową nagrodą im. Stanisława Vincenza

O tegorocznym laureacie tej prestiżowe nagrody można by mówić wręcz w nieskończoność. Cezary Obracht-Prondzyński pracuje w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Gdańskiego, gdzie kieruje Zakładem Antropologii Społecznej oraz Pomorskim Centrum Badań nad Kulturą. Jest socjologiem, antropologiem i historykiem, a także współzałożycielem i prezesem Instytutu Kaszubskiego. Jego interdyscyplinarne zainteresowania badawcze dotyczą nie tylko problematyki Kaszub i Pomorza, ale przede wszystkim szerokiego spojrzenia na kwestie mniejszości narodowych i etnicznych, kulturowych problemów współczesności, polityki regionalnej i współczesnego społeczeństwa polskiego.

- Podstawowa zasada w naszym ruchu kaszubskim to branie odpowiedzialności za siebie i swoją społeczność – uważa laureat. - W pomorskim etosie obywatelskim pierwsze i kluczowe jest przekonanie, że pierwotnym źródłem energii społecznej jest obywatel.

Podczas wręczenia nagrody im. Stanisława Vincenza laudację na cześć naukowca wygłosił prof. dr hab. nauk humanistycznych Jacek Purchla, założyciel Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie. Laudator podkreślił, że prof. Cezary Obracht-Prondzyński jest laureatem wielowymiarowym, a jego dokonania są spójne z myśleniem patrona krakowskiej nagrody.- Podobnie jak Stanisław Vincenz, profesor jest człowiekiem dialogu międzykulturowego oraz misjonarzem idei Europy „małych ojczyzn” przybliżającej wrażliwość naszego makroregionu - uzasadniał prof. Purchla. - . Jego istotny głos przewodnika poszukującego ocalenia w kulturze i dialogu międzykulturowym daje współczesnemu człowiekowi klucz do złożonego świata Europy Środkowo-Wschodniej, co ważne w kontekście idei przyświecających ustanowieniu Nagrody Vincenza.

Gdy w połowie lat 80. zacząłem działać w Zrzeszeniu Kaszubsko-Pomorskim, nieustannie zderzaliśmy się z zarzutami o filogermanizm i separatyzm. Minęły prawie cztery dekady, a my ciągle musimy o tym słuchać, bo ciągle w naszym kraju ktoś śmie wyzywać kogoś od Niemców, straszyć Niemcami, a nawet wprost dyskryminować tych, którzy się za Niemców uważają - swoich własnych obywateli. Dla mnie osobiście jest to nie do przyjęcia, bo w naszym, moim świecie, patriotyzm oznacza równość obywateli. Oznacza solidarność ze słabszymi. Oznacza wierność tradycji, otwartości i tolerancji. Oznacza prawo do bycia sobą

prof. Cezary Obracht-Prondzyński /

Dziękując za nagrodę, prof. Cezary Obracht-Prondzyński powiedział, że wychowując się na pograniczu nieustannie zderzał się z kwestią „konieczności udowodnienia swojej polskości, czy też swojej lojalności wobec Polski”.

- Stale były wokół tego stawiane znaki zapytania – przyznał laureat nagrody. - Gdy w połowie lat 80. zacząłem działać w Zrzeszeniu Kaszubsko-Pomorskim, wtedy nieustannie zderzaliśmy się z zarzutami o filogermanizm i separatyzm. Minęły prawie cztery dekady, a my ciągle musimy o tym słuchać, bo ciągle w naszym kraju ktoś śmie wyzywać kogoś od Niemców, straszyć Niemcami, a nawet wprost dyskryminować tych, którzy się za Niemców uważają - swoich własnych obywateli. Dla mnie osobiście jest to nie do przyjęcia, bo w naszym, moim świecie, patriotyzm oznacza równość obywateli. Oznacza solidarność ze słabszymi. Oznacza wierność tradycji, otwartości i tolerancji. Oznacza prawo do bycia sobą - dodał pochodzący z Bytowa naukowiec.

Zdaniem prof. Cezarego Obrachta-Prondzyńskiego, trzeba kształtować w sobie zdolność rozumienia naszego otoczenia.

- Trzeba mieć mocne postanowienie, że nasze miejsce jest w Unii Europejskiej za którą chcemy i bierzemy także współodpowiedzialność – tłumaczył uczony. - Polska i europejska demokracja potrzebują energii społecznej, wolnych i świadomych obywateli. Zatem bądźmy tymi świadomymi i wolnymi obywatelami i dzielmy się naszą wolnościową energią – zaapelował.

Nagroda Rady Miasta Krakowa im. Stanisława Vincenza jest przyznawana od 2005 r. osobom zasłużonym dla popularyzacji kultury Europy środkowo-wschodniej.

Na liście laureatów krakowskiej nagrody są, m.in.: Tomas Venclova, Krzysztof Czyżewski, Agnieszka Holland, Tatiana Tołstoj, Andrzej Stasiuk, Martin Pollack, Magda Vášáryova, Serhij Żadan, Jarosław Hrycak, Swietłana Aleksijewicz, Krzysztof Penderecki, G. Csaba Kiss, Oleg Sencow, Wojciech Ornat i Oksana Zabużko

Stanisław Vincenz, patron krakowskiej nagrody 

Stanisław Vincenz (1888-1971) jest szeroko znany w europejskiej kulturze i literaturze jako wybitny etnograf, eseista, filozof, ceniony pisarz. Był badaczem i wnikliwym znawcą kultury Huculszczyzny i Pokucia, organizatorem pierwszego zjazdu „małych ojczyzn” w szwajcarskim Vallamont. Stanisław Vincenz był człowiekiem dialogu międzykulturowego i międzynarodowego i ważnym ideowym głosem dla porozumienia narodów Europy Środkowo-Wschodniej. Po II wojnie światowej pozostał na emigracji na Zachodzie, należał do kręgu twórców paryskiej "Kultury". Jego opus magnum stanowi cykl epicki “Na wysokiej połoninie”.