Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku wzbogaciło się o pracownię konserwacji papieru

Dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, prof. Grzegorz Berendt podkreślił, jak ważna jest kwestia odpowiedniego zabezpieczenia zabytków papierowych.

- Ogólny udział zabytków o podłożu papierowym w naszych zbiorach obejmuje ponad 70 proc. całości zarejestrowanych obiektów, których jest łącznie ponad 58 tysięcy – mówił prof. Grzegorz Berendt. - W związku z tym było jasne, że przy tak dużej reprezentacji zabytków papierowych, musimy dysponować kadrą i wyposażeniem, aby jak najlepiej się tymi zabytkami zaopiekować, a dzięki temu umożliwić ich eksponowanie, czy to na wystawie stałej czy na wystawach czasowych.

Wojciech Łukaszun, kierownik Działu Zbiorów zaznaczył, że zabytki papierowe są dla muzeum często szczególnie cenne, ponieważ bardzo często stanowią jedyny dowód na to, że dana osoba działała w czasie wojny.

- (…) Dzięki temu, że mamy nową pracownię i specjalistów od papieru, będziemy mogli oprócz profesjonalnej opieki nad eksponatami, które stosunkowo dobrze się zachowały od czasów wojny, także uratować te które mimo chęci w latach powojennych były nieumiejętnie zabezpieczone – mówi Wojciech Łukaszun.

Jak zauważył kierownik Działu Konserwacji, dr Szymon Bednarz, duże zróżnicowanie materiałowe obiektów, które trafiają do Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku stanowi nie lada wyzwanie dla konserwatorów, którzy na co dzień muszą się zmagać z zapewnieniem im odpowiedniej ochrony.

- Obiekty papierowe, które znajdują się w naszej kolekcji zostały wytworzone najczęściej w pierwszej połowie XX w., z kiepskiej jakości surowców - mówi dr Szymon Bednarz. - To ma swoje bezpośrednie przełożenie na określone problemy konserwatorskie. Na przykład problem odkwaszania. Dzisiaj dzięki otwarciu nowej pracowni znacząco poszerzamy możliwości prowadzenia prac przy tych właśnie obiektach - dodaje.

Gestorzy Muzeum II Wojny Światowej przedstawili listę zakupionego sprzętu wraz z jego przeznaczeniem, składającą się na wyposażenie nowo otwartej pracowni.

Na nowych stołach jezdnych z odpornymi chemicznie blatami można wykonywać zarówno prace z zakresu wstępnego oczyszczania obiektów, jak i (po uruchomieniu wyciągów filtrujących) pewne zabiegi z użyciem rozpuszczalników organicznych.

Obiekty papierowe, które znajdują się w naszej kolekcji zostały wytworzone najczęściej w pierwszej połowie XX w., z kiepskiej jakości surowców. To ma swoje bezpośrednie przełożenie na określone problemy konserwatorskie. Na przykład problem odkwaszania. Dzisiaj dzięki otwarciu nowej pracowni znacząco poszerzamy możliwości prowadzenia prac przy tych właśnie obiektach

dr Szymon Bednarz / kierownik Działu Konserwacji MIIWŚ

Z kolei zespół kuwet ze stali nierdzewnej sprawi, że można będzie wykonywać konieczne kąpiele obiektów papierowych w wodzie, mieszaninie wodno-alkoholowej itp.

Nowością jest także stacja uzdatniania, która umożliwia uzyskanie wody o drugiej lub pierwszej klasie czystości, koniecznej do prawidłowego przeprowadzenia procesu konserwacji (do przygotowywania preparatów wprowadzanych w strukturę konserwowanych obiektów).

- Do dyspozycji muzealników jest także stół niskociśnieniowy, na którym można płukać obiekty wysoce wrażliwe, w złym stanie zachowania, niekwalifikujące się do kąpieli; jest on również pomocny przy usuwaniu taśm klejących, plam itd. – słowem wszystkich zabiegach, które należy wykonać w konkretnym miejscu na obiekcie bez narażania całości; wspiera też suszenie i prasowanie obiektów wielkoformatowych (np. map) oraz tych z wrażliwymi na rozmycie elementami (kolorowe wpisy, pieczęcie itp.) - wymienia dr Zuzanna Szwedek-Kwiecińska, rzeczniczka muzeum.

W ramach inwestycji do muzeum trafiły także: stół podświetlany, pozwalający na precyzyjne reperowanie przedarć czy ubytków podłoża papierowego; prasy introligatorskie i nożyce, które są pomocne w pracach wykończeniowych (prasowanie, suszenie, przycinanie materiałów pomocniczych w konserwacji); stół jezdny z szufladami do przechowywania oraz dużym blatem o regulowanej wysokości ułatwiający prace przy obiektach wielkoformatowych; wentylowane szafy do przechowywania chemikaliów oraz digestorium do bezpiecznego prowadzenia zabiegów chemicznych oraz lampy jezdne z pasmem światła dziennego, które pozwalają w razie konieczności na efektywne bezcieniowe doświetlenie miejsca pracy.

W pracowni zorganizowano także stanowiska biurowe z komputerami – jest to miejsce niezbędne do prowadzenia ewidencji wykonywanych działań konserwatorskich itp.