26. Festiwal Szekspirowski. Na początek włoska „Burza”

Pytanie, które organizatorzy stawiają w drugiej części motta jest z jednej strony odwołaniem do trzech, skrajnie różnych, zagranicznych inscenizacji "Burzy", które zagoszczą na festiwalu, z drugiej do burz, które przetaczają się przez świat – politycznych, pandemicznych, klimatycznych i tych związanych z kondycją człowieka.

Agata Grenda, dyrektorka Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego: - To pierwszy międzynarodowy Festiwal Szekspirowski w naszym teatrze pod moją dyrekcją. Zastąpienie prof. Limona w roli dyrektora festiwalu wydaje się bardzo trudne, dlatego musiałam znaleźć własny pomysł na to wydarzenie. Pragnę więc czerpać z niezmierzonego źródła inspiracji, które po sobie zostawił mój poprzednik, ale też proponuję nowe rozwiązania i poszerzenie festiwalowej formuły, w tym o międzynarodowe jury. Żyjemy w tak dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości, że jesteśmy w stanie jedynie zadawać pytania, tak jak w festiwalowym motcie, bo udzielane odpowiedzi, wygłaszane sądy i racje ulegają ciągłym przekształceniom. Odwołując się do tytułu książki prof. Limona chcemy, wskazać na szczególną rolę teatru, opisującego na bieżąco ten chaotyczny świat, który dryfuje pomiędzy niebem, a sceną. Co będzie po burzy? I czym ona jest? Jeżeli życie jest teatrem, to właśnie dzisiaj potrzebujemy kilku wybitnych reżyserów. To czas bohaterów, którzy przeprowadzą nas przez te dziejowe zawirowania. Rolą teatru jest też jednak dawać radość i śmiech. One pozwalają nam zachować człowieczeństwo, dają nadzieję i wiarę w to, że po burzy wyjdzie słońce. O tym jest tegoroczny festiwal.

26. międzynarodowy Festiwal Szekspirowski zainauguruje „Burza” włoskiego reżysera Alessandro Serry, dobrze znanego gdańskiej publiczności. W 2018 r. „Makbet” wyreżyserowany przez Serrę został przyjęty długimi owacjami. Spektakl ten włoska krytyka uznała za najlepszą produkcję 2017 r. (nagroda Premio Ubu) i przyniósł twórcom międzynarodowe uznanie. Tym razem Serra przeniesie odbiorców Festiwalu Szekspirowskiego w strefę bratobójczej wojny. 27 i 28 lipca widzowie zobaczą ją na 278 m2 zużytych, przeżartych przez robaki, zwietrzałych deskach – Wyspie Prospero, zbudowanej na wyjątkowej w skali Polski, scenie elżbietańskiej Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego.

28 lipca będzie można przyjrzeć się efektowi współpracy Glad Teater i HamletScenen z Danii, teatrowi tańca współczesnego o marzeniach i przeznaczeniu. „Burza” w wykonaniu Janicka Pihla Nielsena, Dana Rolanda Lunda i Pieta Gitz-Johansena jest minimalistyczna i dokładnie przemyślana. Opiera się na pracy choreograficznej Antonio Quilesa.

Ostatnia prezentacja „Burzy”, 31 lipca, to wyspa dźwięków w dżungli mikrofonów, kabli, instrumentów, kamer i projekcji video w wykonaniu Bulandra Theatre z Rumunii. Nad całością czuwali gwiazda rumuńskiej sceny muzycznej – Ada Milea (odpowiedzialna za muzykę i reżyserię) oraz Andu Dumitrescu (scenografia).

***

Oprócz trzech, skrajnie różnych, wystawień „Burzy” fani Festiwalu Szekspirowskiego zobaczą „Hamlet on the Road” – żałobny musical inspirowany poetyką koczowniczych, nomadycznych lalkarzy. Spektakl w reż. Joanny Zdrady nagrodzono Grand Prix 27. Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Lalek „Spotkania” w Toruniu. Teatr Radost (Divadlo Radost) z Brna to specyficzna grupa artystów – jeden z jej członków jest grabarzem. Czy aktorzy zanurzając się w swoich rolach ulegną morderczemu szaleństwu jednej z najkrwawszych tragedii Szekspira? Warto przekonać się już 31 lipca. Przewrotny i wisielczy humor w stylu Tima Burtona powinien trafić do wszystkich, w tym do młodzieży, wśród której ta produkcja jest bardzo popularna.

2 i 3 sierpnia będzie można zobaczyć zwycięzcę pierwszej edycji konkursu ShakeSphere zorganizowanego przez Europejską Sieć Festiwali Szekspirowskich (ESFN) w 2022 r., czyli spektakl „Romeo i Julia oraz inne katastrofy miłosne”. ESFN zrzesza 11 europejskich festiwali inspirowanych twórczością Szekspira z 10 krajów. Prezesem Zarządu ESFN jest Joanna Śnieżko-Misterek z Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego. Z okazji 10-lecia istnienia Sieci przeprowadzono konkurs na małą produkcję teatralną. Wpłynęły 42 zgłoszenia z 25 krajów. W ramach nagrody ShakeSphere cztery festiwale, członkowie ESFN (w tym Festiwal Szekspirowski w Gdańsku) prezentują zwycięski spektakl.

„Romeo i Julia oraz inne katastrofy miłosne” (reż. Rolf Alme) to projekt performatywny. Norweg Christian Hestø i Polak Piotr Misztela odgrywają tragedię Szekspira, uzupełniając jej narrację o pochodzące ze współczesności prawdziwe historie o miłości niemożliwej lub kryminalizowanej. Tragizm tych opowieści jest oczywisty i przytłaczający. Jednak teatralne środki wyrazu pomagają w konfrontacji z trudnymi tematami.

Miłośników teatru wykorzystującego najnowsze technologie ucieszy z kolei kalifornijski „HA-M-LET” – wielojęzyczny spektakl multimedialny. 3 sierpnia obłęd, zwodniczość i konflikt w rodzinie przybiorą formę cyfrową. Peter Mark (CalArts Center for New Performance) bada związek między ciałem a obrazem. Wykorzystuje materiały zaczerpnięte ze sztuki Szekspira, kultury internetowej, domowych filmów wideo i animacji 3D.

Teatr Narodowy w Brnie zmierzy się zaś z pytaniami o tożsamość i kryzys jednostki. 3 sierpnia zaprezentuje „Wieczór Trzech Króli albo co chcecie” w reżyserii Štěpána Pácla. Na uwagę zasługuje zjawiskowa scenografia zaprojektowana przez Dragana Stojčevskiego. Będzie można zobaczyć ośmiometrową falę oraz hektolitry wody.

Wybrzmi również wątek Ukrainy, który jest wyraźnie zaznaczony m.in. na festiwalowym plakacie autorstwa gwiazdy wydawnictwa Marvel, Johna Stanisci. 29 i 30 lipca będzie można zobaczyć „L_UKR_ECE”, w reżyserii Tetiany Shelepko i wykonaniu 19-letniej Khrystyny Bili. To multidyscyplinarny i wielokulturowy projekt oparty na „Gwałcie na Lukrecji” Williama Szekspira, ukraińskich pieśniach ludowych, poezji Tarasa Shevchenko, Łesi Ukrainki i Christiny Bili, świadectwach Owidiusza oraz udokumentowanych historiach kobiet z Kijowszczyzny i Charkowa.

***

W konkursie o Złotego Yoricka udział biorą:

• „Wieczór Trzech Króli albo Co chcecie”, reż. Piotr Cieplak, Teatr Narodowy w Warszawie. Więcej: https://tiny.pl/9bk2w
• „Andronikus-Synekdocha”, reż. Grzegorz Bral, Teatr Pieśń Kozł. Więcej: https://tiny.pl/9bk8f
• „Sen nocy letniej”, reż. Rafał Szumski, Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza w Gdyni. Więcej: https://tiny.pl/9bk8j
• „Poskromienie złośnicy”, reż. Jacek Jabrzyk, Teatr Zagłębia w Sosnowcu. Więcej: https://tiny.pl/9bk2n
• „Romeos & Julias unplagued. Traumstadt”, chor. Yoshiko Waki, Polski Teatr Tańca w Poznaniu, Bodytalk w Münster. Więcej: https://tiny.pl/9bk8x

Zwycięski teatr otrzyma statuetkę Złotego Yoricka oraz nagrodę finansową w wysokości 40 tys. zł.

***

Będzie można zobaczyć również nowe produkcje niezależne, które Festiwal wspiera finansowo i logistycznie. Prezentacje i Produkcje to dwa nurty, których uczestnicy walczyć będą o jedną nagrodę – statuetkę SzekspirOFF.

W ramach SzekspirOFF Produkcje wyłaniane są trzy najciekawsze scenariusze inspirowane twórczością Szekspira, a ich produkcja – specjalnie na festiwal – wspierana jest sumą 20 tys. zł . W tym roku będą to:

• „Szekspir Fight Show Arena”, Teatr Układ Formalny
• „Antoniusz”, reż. Krystian Łysoń
• „How beauteous mankind is!” Sławek Krawczyński, Anna Godowska, Święto Snów

SzekspirOFF Prezentacje ma na celu pokazanie co najmniej trzech najciekawszych, gotowych wydarzeń artystycznych opartych na twórczości Szekspira, zaproszonych na festiwal przez kuratorkę Katarzynę Knychalską. W tej edycji będą to:

• „Lear, k**wa!”, Teatr A Part
• „Pan Zaraz”, Dziki Styl Company
• „Hamlet.motion”, Sztuka Nowa

O FESTIWALU

Festiwal Szekspirowski odbywa się co roku latem w Trójmieście, organizowany jest przez Gdański Teatr Szekspirowski i Fundację Theatrum Gedanense od 25 lat. Prezentowało się na nim ponad 230 różnych zespołów teatralnych z ponad 40 krajów. Pokazywano realizacje takich twórców, jak Peter Brook, Luk Perceval, Romeo Castellucci, Elizabeth LeCompte, Lew Dodin, Eimuntas Nekrošius, Oskaras Koršunovas, Tiago Rodrigues, Jan Lauwers, Roberto Ciulli, Robert Sturua i wielu innych (łącznie, podczas dotychczasowych edycji swoje produkcje pokazało ponad 250 reżyserów z całego świata). Festiwal jest międzynarodową platformą wymiany doświadczeń, praktyk teatralnych i dyskusji środowisk związanych z twórczością Williama Szekspira oraz fanów teatru.

Program oraz bilety: festiwalszekspirowski.pl/pl/program-26fs/