Od Fux Cassubiae do Via Cassubia. Kaszubi pamiętają o historii i chcą o niej przypominać

Od 1999 roku organizowane są Światowe Zjazdy Kaszubów. Dlaczego kilka lat później narodził się pomysł zorganizowana Dnia Jedności Kaszubów? To konkurencyjne wydarzenie czy integracji i celebrowania kultury oraz języka kaszubskiego nigdy dość? 

Dzień Jedności Kaszubów wiąże się z przypomnieniem i upamiętnieniem ważnego dla nas faktu historycznego: pierwszej pisemnej wzmianki o Kaszubach, która znalazła się w bulli wystawionej 19 marca 1238 roku przez papieża Grzegorza IX. Szczeciński książę z rodu Gryfitów Bogusław I został w tym papieskim dokumencie, potwierdzającym nadanie joannitom dóbr w okolicach Stargardu nad Iną, określony jako „dux Cassubiae". Świętowanie Dnia Jedności Kaszubów - początkowo bardzo skromne w formie - rozpoczęło się w 2004 roku w Gdańsku, a jego idea zrodziła się w gronie ówczesnych działaczy Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Natomiast podczas Światowych Zjazdów Kaszubów wyrażamy naszą radość z faktu, że w wyniku reformy terytorialnej przeprowadzonej przez rząd Jerzego Buzka Kaszubi, po raz pierwszy w historii znaleźli się w granicach jednego organizmu administracyjnego: województwa pomorskiego. Nie ma tu żadnej konkurencji. Każde z tych wydarzeń jest okazją do manifestowania naszej dumy i przywiązania do kaszubszczyzny.

Jednym z bardziej widowiskowych punktów Dnia Jedności Kaszubów jest bicie rekordu w jednoczesnej grze na akordeonie. A na które jeszcze punkty programu warto zaprosić Kaszubów i wszystkich mieszkańców nie tylko z gminy Wejherowo, ale i z dalszych zakątków Pomorza.

Bicie rekordu w jednoczesnej grze na akordeonie stało się swego rodzaju znakiem firmowym centralnych obchodów Dnia Jedności Kaszubów. Wraz z władzami gmin, które są gospodarzami staramy się rozszerzać paletę propozycji dla uczestników. Od pewnego czasu pojawiły się Ogrody Literatury, podczas których prezentowane są najnowsze wydawnictwa związane z Kaszubami i ich autorzy. Stałych zwolenników mają turnieje w tradycyjną Baśkę, skata, czy ostatnio buczkę. Gwiazdą tegorocznych obchodów będzie najpopularniejsza kaszubska influencerka Karolina Stankowska, która z sukcesami popularyzuje kaszubszczyznę wykorzystując najnowsze techniki komunikacji elektronicznej.

W tym roku gospodarzem Dnia Jedności Kaszubów będzie Bolszewo w gminie Wejherowo. Czy istnieje jakiś klucz przydzielania tej roli poszczególnym samorządom czy są to ochotnicy? Poznaliśmy już gospodarzy kolejnych Zjazdów Kaszubów, czyli Gdynię i Miastko, a wiadomo gdzie odbędzie się kolejny Dzień Jedności Kaszubów?

Dla funkcjonującej od 1934 roku i prężnie rozwijającej się gminy Wejherowo tegoroczne obchody Dnia Jedności Kaszubów będą doskonałą okazją do zaprezentowania osiągnięć w rozwoju cywilizacyjny oraz planów na przyszłość. Widoczne gołym okiem zmiany na lepsze, są dowodem na to, że miejscowi Kaszubi umiejętnie korzystają z fundamentalnych zmian w działalności władz lokalnych, jakie wprowadziła rewolucja „Solidarności" odradzając samorząd terytorialny. To w jej rezultacie 35 lat temu 27 maja 1990 roku odbyły się pierwsze po wojnie w pełni demokratyczne wybory do rad gmin, a Kaszubi poczuli się w pełni gospodarzami swojej „tatczezne". Gminy skwapliwie korzystają z takiej spektakularnej możliwości chwalenia się w swym dorobkiem, jaki jest współorganizowanie Dnia Jedności Kaszubów. Wszystko wskazuje na to, że organizator przyszłorocznych DJK zostanie ogłoszony podczas uroczystości w Bolszewie.

Dzień Jedności Kaszubów obchodzony jest z okazji pierwszej pisemnej wzmianki o Kaszubach. Teraz pan i wielu Kaszubów walczycie o inną „kaszubską wzmiankę", czyli nazwanie drogi ekspresowej S6 „Trasa Kaszubska - Kaszëbskô Darga". Dlaczego to takie ważne i czy to prawda, że jest na to spora szansa? 

To ma być mocny i widoczny znak naszej kaszubskiej obecności w różnych okresach historycznych na całym Pomorzu: od Szczecina do Gdańska. Mamy podstawy sądzić, że inicjatywę ZKP wyrażoną uchwałą Rady Naczelnej poprą sejmiki samorządowe województw pomorskiego i zachodniopomorskiego, co ostatecznie przekona władze centralne do nadania tej nowoczesnej arterii komunikacyjnej, jaką stanie się droga ekspresowa S6 nazwy „Trasa Kaszubska - Via Cassubia - Kaszëbskô Darga".

Podczas ostatniego posiedzenia Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w szeregi organizacji przyjęliście 38 nowych członków m.in. z Pucka, Lipnicy, Chojnic oraz Kościerzyny. Młodzi ludzie garną się do zrzeszeń, stowarzyszeń i działalności społecznej czy w wyniku tego, iż społeczeństwo jest coraz starsze, czasami brakuje świeżej krwi do działalności w takich właśnie organizacjach?

Po dołku "pandemijnym" obserwujemy wyraźny wzrost zainteresowania działalnością w naszej organizacji. Zmienia się również struktura wiekowa nowo przyjmowanych, na korzyść młodych. Muszą oni znajdować w Zrzeszeniu więcej pola do nieskrępowanej działalności. Usilnie o to zabiegamy.