Senat przeciw lex Czarnek. Projekt odrzucony w całości

Lex Czarnek to projekt nowelizacji ustawy Prawo oświatowe i innych ustaw, wzmacniający rolę kuratorów oświaty i zmieniającą zasady funkcjonowania organizacji pozarządowych w szkołach i placówkach oświatowych. Przed posiedzeniem Senatu odrzucenie ustawy rekomendowały senackie komisje: Nauki, Edukacji i Sportu, Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Obrony Narodowej.

- Podczas posiedzeń komisji nie zaakceptowano zwiększenia roli kuratorów kosztem gminnych samorządów, ich nabytych praw i logiki odpowiedzialności – podkreśłał senator Bogdan Zdrojewski, sprawozdawca połączonych komisji. - Po drugie, zanegowano nową koncepcję kuratorów do uczestnictwa w procesie odwoływania dyrektorów placówek szkolnych podlegających gminie.

Senatorowie uznali za zbyt daleko idącą ingerencję kuratorów w procesie odwoływania nauczycieli ze stanowisk kierowniczych.
- Podkreślono wysokie prawdopodobieństwo naruszenia Konstytucji poprzez zmianę w realizacji zadań własnych gminy, jakim jest – zgodnie z resztą z ustawą – zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym wypadku edukacji publicznej – podkreślał Bogdan Zdrojewski.
 

Podczas posiedzeń komisji nie zaakceptowano zwiększenia roli kuratorów kosztem gminnych samorządów, ich nabytych praw i logiki odpowiedzialności

Senator Bogdan Zdrojewski

Senatorowie podkreślali też zaniepokojenie tym, że proponowane przepisy mogą spowodować zmniejszenie aktywności organizacji pozarządowych w szkołach. Według lex Czarnek dyrektor szkoły lub placówki będzie miał obowiązek – nie później niż na dwa miesiące przed rozpoczęciem zajęć prowadzonych przez stowarzyszenia lub organizacje – uzyskać szczegółową informację o planie ich działania na terenie szkoły, konspekt zajęć i materiały wykorzystywane na oferowanych zajęciach oraz uzyskać pozytywną opinię kuratora oświaty dla działań takiej organizacji w szkole lub w placówce. Kurator z kolei będzie miał 30 dni na wydanie opinii. Nowelizacja przewiduje też, że udział ucznia w zajęciach prowadzonych przez stowarzyszenia lub organizacje będzie wymagał pisemnej zgody rodziców niepełnoletniego ucznia lub pełnoletniego ucznia. Z procedury tej wyłączono organizacje harcerskie.

Z kolei senator PiS Kazimierz Wiatr twierdził, że senatorowie opozycji „skupiając się na dwóch najbardziej drastycznych zapisach – ograniczeniu dostępu NGO do szkół i odwoływaniu dyrektorów – zapominają o innych ważnych punktach zmian w prawie oświatowym”. Jako przykłady wymienił opracowanie zasad nauczania zdalnego także  poza pandemią oraz dodatkowe regulacje dotyczące szkół wojskowych czy artystycznych.

Teraz nowelizacja lex Czarnek wróci do Sejmu. W ubiegłym tygodniu minister edukacji i nauki rozmawiał na temat zmian w prawie oświatowym z prezydentem Andrzejem Dudą, przekonując go do zgody na wprowadzenie zmian. Według nieoficjalnych informacji przeciwna wprowadzeniu nowelizacji ma być Agata Kornhauser-Duda, która wcześniej spotkała się w tej sprawie z posłankami KO.