170-lecie kolei w Tczewie. Wystawa online na stronie Skarbnicy

Kolej żelazna do Tczewa dotarła w XIX wieku. Było to jedno z najważniejszych wydarzeń w historii miasta, które wywarło olbrzymi wpływ na jego rozwój. Nieprzypadkowo Tczew znalazł się na trasie kolei, a konkretnie Pruskiej Kolei Wschodniej. Od zawsze leżał na skrzyżowaniu szlaków kupieckich i handlowych. To właśnie dlatego pruscy inżynierowie zdecydowali, że przejście linii kolejowej przez Wisłę będzie miało miejsce w Tczewie.

Warto zapamiętać, że dla Prus ważny był przede wszystkim aspekt militarny kolei i z tego względu przy podjęciu wspomnianej decyzji brano pod uwagę również odległość od rosyjskiej granicy oraz bliskość Gdańska. Ostateczna decyzja zapadła 14 stycznia 1845 roku. Miała ona bardzo dalekosiężne skutki dla miasta, które dzięki temu dokonało prawdziwego skoku rozwojowego.

W związku z obchodzonym w 2022 roku jubileuszem 170-lecia kolei w Tczewie, w dniu patronki kolejarzy, św. Katarzyny, MBP w Tczewie zaprasza do zapoznania się z wystawą online opublikowaną na stronie Skarbnicy – Tczewskiej Biblioteki Wirtualnej

Ekspozycja dostępna pod linkiem: skarbnica.tczew.pl/tag/wystawa_kolej/

Kilka ciekawostek

• Kolej żelazna dotarła do Tczewa w XIX wieku.

• Pierwszy tczewski budynek dworcowy wzniesiono w latach 1856-1857 między dwiema liniami kolejowymi łączącymi Tczew z Gdańskiem oraz Tczew z Bydgoszczą. W tym samym czasie powstały również inne obiekty wchodzące w skład tak zwanego kompleksu dworcowego, m.in. lokomotywownia, wagonownia, magazyn towarowy z rampą przeładunkową, a także budynki mieszkalne przeznaczone dla rodzin kolejarskich

• Według rozkładu jazdy z 1860 roku pociąg pospieszny, wyruszający z Bydgoszczy o godzinie 7:29, docierał do stacji kolejowej w Tczewie po upływie 2 godzin i 45 minut (współcześnie pociąg TLK pokonuje trasę Bydgoszcz-Tczew w ciągu niespełna półtorej godziny)

• Tczew, obok Paryża, Berlina, Poznania, Królewca, Tallina oraz Petersburga, był jednym z przystanków na trasie, kursującego od roku 1896, czterdziestotonowego (!) parowozu francuskiego Nord Express

• Most kolejowo-drogowy, współcześnie most drogowy, budowany w latach 1851-1857, był częścią linii kolejowej prowadzącej z Berlina do Królewca. W momencie otwarcia Most Tczewski był najdłuższym mostem w Europie kontynentalnej

• A jak wyglądało testowanie mostu tuż przed oddaniem go do użytku? Wystarczył do tego jeden skład z 39 załadowanymi po brzegi wagonami towarowymi. Pociąg testowy pokonał liczącą ponad 780 metrów długość mostu trzykrotnie, za każdym razem z inną prędkością. To właśnie na podstawie przeprowadzonych analiz most kolejowo-drogowy uznano ostatecznie za obiekt spełniający wszelkie wymogi bezpieczeństwa

• W okresie międzywojennym węzeł kolejowy w Tczewie należał do największych w kraju. Na kolei zatrudnionych było ponad 1000 osób (!), co stanowiło około 30 procent wszystkich pracowników tczewskiego sektora gospodarki.

Więcej informacji na temat historii kolei zainteresowani znajdą w publikacjach:

• Tczew miastem kolejarzy: 160 lat kolei w Tczewie (1852-2012), red. Kazimierz Ickiewicz, Leszek Muszczyński, Wydawnictwo „Bernardinum”, Pelplin 2012

• Tczew miastem kolejarzy: 165 lat kolei w Tczewie (1852-2017), red. Kazimierz Ickiewicz, współred. Adam Murawski, Leszczek Muszczyński, wyd. II rozszerzone, Wydawnictwo „Bernardinum”, Pelplin 2017

• Roman Landowski, Tczew w czasie i przestrzeni, Kociewski Kantor Edytorski, Tczew 2008 [rozdział: „Przy żelaznej drodze”, s. 117-141]

Wymienione tytuły dostępne są w Sekcji Historii Miasta Miejskiej Biblioteki Publicznej w Tczewie (ul. Kościuszki 2).

O Skarbnicy

Tczewska książnica, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom czytelników, każdego dnia publikuje na stronie skarbnica.tczew.pl/ różnego rodzaju materiały historyczne: druki ulotne, archiwalia, karty pocztowe z przełomu wieków, fotografie, mapy katastralne, dokumenty życia społecznego, itd. Są to tak zwane zbiory specjalne, przez ponad 30 lat, gromadzone przez Sekcję Historii Miasta Miejskiej Biblioteki Publicznej w Tczewie.

Obecnie biblioteczna Skarbnica liczy już 2670 obiektów! Tczewska książnica zachęca także do odwiedzania profilu facebookowego Skarbnicy – Tczewskiej Biblioteki Wirtualnej: facebook.com/skarbnicatczewska

Współpraca: Monika Jabłońska, Miejska Biblioteka Publiczna w Tczewie