.png)
- Wykonawca nie przystał na propozycję przystąpienia do rozliczenia tego nadsektora dopiero po zakończeniu refulacji całego jeziora i oceny wpływu nieprawidłowości przy tym nadsektorze na jakość całościową rekultywacji i nawet zażądał zapłaty za ten nadsektor pod groźbą wypowiedzenia umowy – informuje gmina.
Wobec powyższego gmina, zobowiązana do realizacji rekultywacji zgodnie z programem rekultywacji, zgodnie z umową o dofinansowanie i zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym szczególności prawem zamówień publicznych, zmuszona była do rozwiązania umowy.
Uwagi inspektorów nadzoru dotyczyły stwierdzonych przegłębień ponad dozwoloną tolerancję bagrowniczą oraz pozostawienia wierzchniej warstwy osadu - tej najbardziej bogatej w fosfor. - Dotychczasowe też podejście wykonawcy oraz żądania zapłaty za prace wykonane niezgodnie z obowiązującą wykonawcę umową nie rokowało na możliwość dokończenia refulacji zgodnie z założonym programem i terminem – czytamy w wyjaśnieniu.
Wykonawcy zostanie naliczona kara umowna z tytułu rozwiązania umowy z jego winy. Gmina również wystosowała żądanie zapłaty za utylizację osadów, które wynikają z niedozwolonych przegłębień.
- Planowo 11 marca powinniśmy otwierać nowe oferty – informuje gmina. - Refulacja powinna zostać zakończona w tym roku. Przy założeniu, że nowy wykonawca będzie realizował prace zgodnie z umową, jest to zadanie w tym czasie w pełni wykonalne.
Dotychczasowy wykonawca wykonał prace na ok. 45% powierzchni jeziora. Nowo wybrany Wykonawca będzie miał za zadanie dokończyć prace zgodnie z założeniami na pozostałych nadsektorach, w terminie do listopada 2022 r. - Gmina Kartuzy prowadzi ciągły monitoring realizacji projektu oraz jest w stałym kontakcie z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w kwestii postępów w realizacji inwestycji – dodają przedstawiciele gminy Kartuzy.
Rekultywacja jezior: Mielenko, Karczemne, Klasztorne Małe i Klasztorne Duże w Kartuzach
Przypomnijmy, że cały projekt „Kompleksowa rekultywacja jezior: Mielenko, Karczemne, Klasztorne Małe i Klasztorne Duże w Kartuzach” przewiduje kilka etapów, które będą się składać na kompleksowe oczyszczenie jezior w gminie Kartuzy i zagospodarowanie terenów wokół nich. Obejmuje swoim zakresem teren czterech jezior: Mielenko, Karczemne, Klasztorne Małe i Klasztorne Duże oraz tereny publiczne wokół nich. Akweny te stanowią ciąg jezior przepływowych połączonych rzeką Klasztorna Struga, która odprowadza swoje wody Raduni (źródła wody pitnej dla Gdańska). Ta z kolei odprowadza swoje wody do Motławy, Martwej Wisły, a następnie do Morza Bałtyckiego. Cały zakres projektu obejmuje teren miasta Kartuzy – jeziora stanowią ok. 18% powierzchni całego miasta.
Położenie obszaru realizacji projektu charakteryzuje bezpośrednie sąsiedztwo obszarowych form ochrony przyrody w postaci:
- Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego Rynna Brodnicko – Kartuska (Jezioro Karczemne),
- otuliny Kaszubskiego Parku Krajobrazowego (Jeziora Klasztorne Małe i Klasztorne Duże).
Jeziora znajdują się także w sąsiedztwie innych ważnych obszarów podlegających prawnej ochronie:
- Kaszubskiego Parku Krajobrazowego (100 m),
- otuliny Kaszubskiego Parku Krajobrazowego (graniczy bezpośredniego z brzegami jezior),
- Kartuskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (400 m),
- obszaru Natura 2000 Prokowo (500 m).
Powierzchnia zwierciadła wody wszystkich jezior objętych projektem wnosi 119,4 ha – największym z nich jest Jezioro Klasztorne Duże (pow. 57,5 ha) a zdecydowanie najmniejszym – Jezioro Mielenko (7,8 ha). Wszystkie z analizowanych jezior są naturalnymi zbiorkami wodnymi o genezie jezior polodowcowych.
Jezioro Mielenko
Jest zbiornikiem usytuowanym na wysokości 204 m n.p.m. we wschodniej części obszaru miejskiego Kartuz, wzdłuż ulicy Chmieleńskiej. Powierzchnia jeziora wynosi 7,8 ha – zbiornik jest obiektem płytkim – głębokość maksymalna jeziora wynosi zaledwie 1,9 m, przy głębokości średniej 1,3 m. Misa jeziora Mielenko zawierająca 102,900 tys. m sześc. wody jest płaska i w miarę równomierna. Jezioro jest słabo zagłębione w podłoże, na co wskazuje niska wartość głębokości względnej. Linia brzegowa zbiornika o długości 1314 m jest słabo rozwinięta, a brzegi jeziora są w miarę płaskie, miejscami podmokłe. Jezioro Mielenko jest zbiornikiem przepływowym. Z północnego zachodu dopływa do niego niewielki ciek leśny, zaś odpływ prowadzący wodę do Jeziora Karczemnego znajduje się na północno-wschodnim brzegu.
Jezioro Karczemne
Leży na wysokości 203,7 m n.p.m. i zajmuje powierzchnię 40,4 ha, przy głębokości maksymalnej 3,2 m. Całkowita objętość wody w zbiorniku to 798,3 tys. m sześc. Maksymalna długość akwenu wynosi 1282 m, a szerokość 445 m. Wskaźnik wydłużenia jeziora wskazuje na owalny, lekko wydłużony kształt zbiornika. Linia brzegowa o długości 3163 m jest słabo urozmaicona. Głębokość względna Jeziora Karczemnego, informuje o słabym zagłębieniu misy jeziora w podłoże. Jezioro Karczemne jest zbiornikiem przepływowym. Na północno-wschodnim brzegu wpływa do niego ciek, który łączy Jezioro Karczemne z Jeziorem Mielenko. Na krańcu północno-wschodniego brzegu z analizowanego zbiornika woda odpływa do Jeziora Klasztornego Małego.
Jezioro Klasztorne jest zbiornikiem rynnowym, które powstało prawdopodobnie wskutek oddziaływania wód podlodowcowych na czoło lodowca. Wybudowanie grobli, którą biegnie droga Kartuzy – Mirachowo dzieli jezioro na dwa odrębne plosa, połączone ze sobą tylko wąskim przesmykiem: ploso południowe – Jezioro Klasztorne Małe i ploso północne – Jezioro Klasztorne Duże.
Jezioro Klasztorne Małe
Leży na wysokości 203 m n.p.m. w dorzeczu Klasztorna Struga – Mała Słupina – Radunia – Motława – Martwa Wisła – Bałtyk. Jezioro Klasztorne Małe ma powierzchnię 13,7 ha i głębokość maksymalną 20 m, przy głębokości średniej 8,1 m. Jego misa zawiera 1106,0 tys. m sześc. wody. Akwen ma kształt wydłużony w kierunku północ - południe. Linia brzegowa jeziora o długości 1850 m jest słabo rozwinięta, a misa ma kształt zbliżony do paraboloidy i jest silnie zagłębiona w podłoże. Jezioro Klasztorne Małe jest zbiornikiem przepływowym o zasadniczym kierunku ruchu wody z południa na północ. W południowej części posiada połączenie z Jeziorem Karczemnym. Na południowym brzegu jeziora znajduje się zabytkowy kościół gotycki i klasztor Kartuzów z XV wieku. Północno-zachodni brzeg przylega do podnóża Góry Wolności (261 m n.p.m.) pokrytej lasem mieszanym składającym się z buków, dębów, lip, grabów i jarzębiny szwedzkiej.
Jezioro Klasztorne Duże
Położone jest na wysokości 202,3 m n.p.m. w dorzeczu rzek Klasztorna Struga – Mała Słupina – Radunia – Motława – Martwa Wisła – Bałtyk. Jezioro zajmuje powierzchnię 57,7 ha, zaś jego głębokość maksymalna wynosi 8,5 m, przy głębokości średniej 4,8 m. Misa jeziora jest płaska i w miarę równomierna, kształtem przypomina półkulę – objętość misy jeziornej to 2780,0 tys. m sześc. Jezioro jest umiarkowanie zagłębione w podłoże. Linia brzegowa zbiornika o długości 4100 m jest słabo rozwinięta, a misa jeziora jest zorientowana w kierunku południkowym. Jezioro Klasztorne Duże jest zbiornikiem przepływowym. Zasilają go dopływające od południa wody z Jeziora Klasztornego Małego oraz wpływające od strony północno-zachodniej i zachodniej dwa niewielkie cieki leśne. We wschodniej części brzegi jeziora są wysokie i strome, w pozostałej części łagodne i lekko pochylone. Miejscami wysokość skarp osiąga 8 m. Od strony zachodniej i wschodniej do jeziora przylega las mieszany.
Głównym ciekiem zlewni, wyznaczającym wyraźną oś hydrograficzną terenu jest Klasztorna Struga. Jest to ciek naturalny o długości 10,27 km (na podstawie ewidencji urządzeń wodnomelio-racyjnych), którego początek znajduje się w miejscu wypływu z jeziora Mielenko. Od ujścia cieku Trzy Rzeki zmienia on nazwę na rzeka Mała Słupina, będącą lewobrzeżnym dopływem rzeki Raduni z ujściem w 48 km jej biegu w miejscowości Żukowo. Otoczenie jezior – położonych w obrębie miast – jest obecnie w większości zagospodarowane przez człowieka, w tym otoczone zabudową mieszkaniowo-usługową.
Zbiorniki same się nie bronią
Warunkiem przeprowadzenia rekultywacji, a następnie utrzymania dobrego stanu wód jezior kartuskich jest wyeliminowanie, bądź w znacznej mierze ograniczenie dopływu zanieczyszczeń allochtonicznych. Eliminacja zarówno źródeł punktowych, obszarowych jak i rozproszonych jest niezbędna przed rozpoczęciem zabiegów rekultywacyjnych na poszczególnych jeziorach. Skrajnie wysokie ilości fosforu zmagazynowane w osadach dennych tych zbiorników będą podtrzymywały wysoką produkcję pierwotną. Zbiorniki nie są bowiem w stanie „bronić się” przed produktami własnych procesów metabolicznych, a tym samym niezbędne jest zastosowanie odpowiednich metod rekultywacyjnych, uwzględniających zarówno rekultywację wód jak i osadów dennych i eliminację zawartych w nich zanieczyszczeń.
Wydobycie osadów
Etap rekultywacji metodą usuwania osadów dennych przewidziano na Jeziorze Karczemnym. Usuwanie zaplanowano metodą refulacji z zastosowaniem pogłębiarki ssącej. Na podstawie badań stwierdzono, że średnio z Jeziora Karczemnego należałoby wydobyć warstwę około 0,75 m osadu, co daje w przybliżeniu 240 000 m sześc. urobku. Wydobyty z jeziora urobek zostanie następnie przetransportowany za pomocą wybudowanego rurociągu na teren gminnej oczyszczalni ścieków w Kartuzach.
Rekultywacja metodami chemicznymi
Rekultywacja chemiczna polegająca na inaktywacji fosforu zaplanowano na wszystkich 4 jeziorach objętych projektem. Metoda ta polega na zmniejszeniu dostępności tego pierwiastka dla producentów pierwotnych (głównie glonów planktonowych i sinic) za pomocą koagulantów. Dzieje się to wskutek strącenia związków fosforu z kolumny wody (bezpośrednio po zabiegu), ale przede wszystkim powstrzymania uwalnianie tego pierwiastka z osadów dennych w dłuższym horyzoncie czasowym – wskutek zwiększenia ich zdolności sorpcyjnych.
Rekultywacja biologiczna
Zabieg biomanipulacji (rekultywacji biologicznej) zaplanowano na wszystkich 4 jeziorach objętych projektem. Biomanipulacje rybackie są metodą kształtowania struktury ichtiofauny w celu ograniczenia nadmiernego pogłowia ryb zooplanktonożernych i bentosożernych. Stosuje się zarybienia drapieżnymi gatunkami (głównie szczupakiem i sandaczem). Wywierają one presję pokarmową na ryby spokojnego żeru, ograniczając tym samym ich presję na zooplankton.
Zagospodarowanie terenu i monitoring środowiskowy
Środowiskowe zagospodarowanie terenu obejmuje budowę infrastruktury rekreacyjnej w obrębie jezior poddawanych rekultywacji: promenady wzdłuż Jeziora Klasztornego Małego oraz zagospodarowania terenu wzdłuż Strugi Klasztornej. Niezbędnym działaniem towarzyszącym procesowi rekultywacji jezior jest stały monitoring środowiskowy, prowadzony w czasie trwania projektu, związany zarówno z badaniami wód jezior oraz wód dopływów powierzchniowych do jezior i wylotów brzegowych, jak i monitoring biologiczny jezior.
Napisz komentarz
Komentarze