Znamy laureatów Skier Ormuzdowych [nl] i stypendystę Izabelli Trojanowskiej

Skrę Ormuzdową przyznaje od 1985 roku miesięcznik „Pomerania” wydawany przez Zarząd Główny Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Okolicznościową rzeźbą oraz dyplomem wyróżniane są osoby, które rozwijają pasje twórcze, propagują kulturę kaszubską i pomorską, działają bez rozgłosu, przezwyciężają trudne środowiskowe warunki oraz podejmują społeczne inicjatywy w dziedzinie kultury. Od 1985 roku Skrami Ormuzdowymi uhonorowano ponad 170 osób.

Skry Ormuzdowe 2021. Lista laureatów

W tym roku dołączyli do nich:

• Regina Białk – twórczyni ludowa, aktywna działaczka Stowarzyszenia Twórców Ludowych, doskonała instruktorka reprezentująca wysoki poziom merytoryczny i znakomite kompetencje pedagogiczne. Specjalnością laureatki jest wyplatanie koszy, koszyczków i różnych arcydzieł, a jej talent artystyczny obejmuje również malarstwo na szkle.
• Karola Bober – znawczyni wypieków chlebów kaszubskich, których receptura opiera się na przepisach z XIX i początku XX w., oraz uznana specjalistka od wypieku pierników pomorskich. Prowadzi Fundację „Ocalić od Zapomnienia”, w ramach której w swojej Kaszubskiej Zagrodzie prowadzi z dziećmi i młodzieżą szkolną warsztaty wypieku chlebów, ciast związanych z Bożym Narodzeniem i Wielkanocą, oraz różnorodne zajęcia edukacyjne.
• Zyta Górna – prezeska Fundacji „Izba Regionalna 2021” w Zgorzałem, założycielka i była prezes Stowarzyszenia Kobiet Zgorzałego. Prowadzi działalność agroturystyczną. Od wielu lat promuje tradycje kulinarne regionu kartuskiego. Jej wytwory wpisane zostały na listę produktów tradycyjnych województwa pomorskiego (konfitura z truskawki kaszubskiej, sok z truskawki kaszubskiej i nalewka z truskawki kaszubskiej). Od 2021 r. jest doradcą Pomorskiego Zespołu ds. Kobiet działającego przy Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego, którego zadaniami są m.in. wyrównywanie szans zawodowych i ekonomicznych kobiet oraz eliminacja dyskryminacji na rynku pracy.
• Adam Hebel – prezenter radiowy i telewizyjny, reporter, dziennikarz, felietonista i publicysta, satyryk oraz kabareciarz, aktor teatralny, reżyser, literat, animator kultury, a także propagator lokalnych dyscyplin sportowych.
• Irena Peplińska – regionalistka, której główną działalnością są kultura materialna – haft kaszubski, oraz kultura niematerialna Krëbanów, czyli muzyka, pieśni i teatr. Od 1978 roku jest członkiem kaszubskiego zespołu ,,Zaboracy”. Muzykuje, śpiewa, tańczy oraz zna i prezentuje bardzo dużo kaszubskich gawęd.
• Małgorzata Połomska – regionalistka z Kociewia. Od 2005 r. jest nauczycielką w Szkole Podstawowej nr 7 w Świeciu. Od tego też roku prowadzi w tej placówce oświatowej niezwykle popularny na południowym Kociewiu zespół regionalny „Świeckie Gzuby”. Kierowany przez Małgorzatę Połomską jest stale obecny w życiu południowego Kociewia. Laureatka współpracuje z lokalnymi organizacjami i stowarzyszeniami na rzecz promocji regionu.
• Akwarium Gdyńskie – za zaangażowanie w promocję kultury kaszubskiej, a przede wszystkim za organizowanie od kilkunastu lat lekcji przyrodniczo-językowych w ramach projektu „Kaszëbë na wale” (Kaszubi na fali). Każdego roku odbywa się 50 kaszubskojęzycznych lekcji dla uczniów z całych Kaszub (bierze w nich udział co roku ok. 1500 osób). Prowadzą je nauczyciele języka kaszubskiego, a nad poprawnością merytoryczną czuwają edukatorzy (biolodzy) z Akwarium Gdyńskiego.

Stypendium im. Izabelli Trojanowskiej na 2022 rok. Znamy 27. stypendystę

Kapituła po raz kolejny przyznała też Stypendium im. Izabelli Trojanowskiej na 2022 rok. Otrzymał je Piotr Pastalenc, reżyser, montażysta, scenarzysta i filmowiec. To już 27. stypendysta.

Przypomnijmy, Fundusz Stypendialny im. Izabelli Trojanowskiej został powołany na mocy uchwały prezydium Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomoskiego. Stypendium – zgodnie z wolą fundatorki zapisaną w testamencie – przeznaczone jest dla młodych osób, podejmujących pracę w zawodzie dziennikarskim, w szczególności w dziennikarstwie telewizyjnym, pochodzących z Kaszub i szczerze zaangażowanych w specyfikę swojej małej kaszubskiej ojczyzny. O stypendium mogą się ubiegać osob, zajmujące się tematyką regionalną i posiadające pewien dorobek dziennikarski. Majątek Funduszu stanowią środki pochodzące z zapisu testamentalnego Izabelli Trojanowskiej oraz dotacje i darowizny na rzecz Funduszu. Od 2014 roku stypendium przyznaje Kolegium Redakcyjne „Pomeranii”.

Skra Ormuzdowa. Skąd nazwa?

Nazwa Skra Ormuzdowa pochodzi z powieści Aleksandra Majkowskiego, lekarza, wybitnego działacza kaszubskiego, inicjatora ruchu „młodokaszubskiego”, gorącego orędownika przyłączenia skrawka północnych kresów do niepodległej Rzeczypospolitej, który napisał „Życie i przygody Remusa” (1938 r.) literacką kaszubszczyzną. Bohaterem książki jest Remus – tajemnicza, dziwaczna postać włóczęgi-wizjonera, Kaszuby są tam Magiczną Krainą, ale z elementami mocno realistycznymi.

Oto fragment powieści: 

„Nie rzekłszy słowa Ormuzd wyciągnął rękę i spod grobowego kamienia wydobył garść prochu bohaterów i siał go jak siewca sieje ziarno na przyszłe żniwa, ku wschodowi słońca i zachodowi, ku północy i południu. A proch szedł ku ziemi, jak rój gwiazd, jak żarzące się skry. A gdzie iskra spadła, tam tryskał ogień ze świętej ziemi i łączył się z ogniem w płomień”.

Skry Ormuzdowe. Dotychczasowi laureaci

• 1985 r. – Józef Chełmowski, Józef Jutrzenka-Trzebiatowski, Antoni Konkel, Tadeusz Lipski, Julian Zaborowski.
• 1986 r. – Jacqueline Dera-Gilmeister, Bolesław Jażdżewski, Maria Kopeć, Albert Patock, Władysława Spiczak-Brzezińska.
• 1987 r. – Ludwik Bach, Joanna Gil-Śleboda, Franciszek Okuń, Wanda Szkulmowska, Krystyna i Jerzy Walkuszowie.
• 1988 r. – Aleksander Celarek, Klub Historyczny przy oddziale ZKP w Toruniu, Leon Kuchta, Antoni Łangowski, Zofia Miklińska, Ewa Nowak-Ludwichowska, oddział ZKP w Jasieniu.
• 1989 r. – Ewa Brenner, Bogusław Głodowski, Maria Krośnicka, Marian Miotk, Maria Pająkowska, Henryk Petk.
• 1990 r. – Kazimierz Bańczyk, Władysław Czarnowski, Helena Grabkowska, redakcja „Naszego Głosu”, Józef Roszman.
• 1991 r. – Zygmunt Bukowski, Krystyna i Marian Frydowie, Renata Gleinert, Wojciech Kiedrowski, redakcja „Tatczëznë”.
• 1992 r. – Lucyna Grzonkowska, Wanda Kiedrowska, Franciszek Menczykowski, Genowefa Pałubicka, Jerzy Stachurski, Władysław Szulist.
• 1995 r. – Felicja Baska-Borzyszkowska, Marek Byczkowski, Krystyna Freda, Maria Krauza, Franciszek Wegner.
• 1996 r. – Agnieszka Cyra, Kaszubski Zespół Teatralny „Bina”, Roman Klim, Edmund Lewańczyk, Jerzy Łysk.
• 1997 r. – Stanisław Bach, Irena Brucka, Jerzy Dąbrowa-Januszewski, Regina Jakubek, Stanisław Klimowicz, Bogusława i Miłosława Labudda.
• 1998 r. – Jan Ejankowski, Andrzej Grzyb, Jaromir Szroeder, redakcja „Lesôka”, Wspólnota Kaszubów i Przyjaciół Kaszub na Przymorzu.
• 1999 r. – Jowita Kęcińska, Lęborskie Bractwo Historyczne, Danuta Pioch, redakcja „Wiadomości Sierakowickich”, Emilia Rulińska, Edmund Zieliński.
• 2000 r. – Jerzy Henryk Demski, Jadwiga Kirkowska, Andrzej Lemańczyk, Aleksandra Maciborska-Pytka, redakcja „Gdińsczi Klëczi”, Ewa Stachowska.
• 2001 r. – Tadeusz Dargacz, klub ZKP w Gdyni-Wielkim Kacku, Maria Mach, Jarosław Pająkowski, zespół Chëcz.
• 2002 r. – Stanisław Geppert, Teresa Hoppe, kabaret FIF, Włodzimierz Ostoja-Lniski, Roman Skwiercz, Mariusz Synak, zespół Mòdrôczi.
• 2003 r. – Marek Czarnowski, Ewa Kur, Marian Majkowski, Teresa Mudlaff, Edmund Szymikowski.
• 2005 r. – Daniel Czapiewski, Krzysztof Kowalkowski, Dominik Sowa, Leszek Szmidtke.
• 2006 r. – Marian Kowalewski, Marek Kwidziński, Waldemar Naczk, Mirosław Ugowski, Marek Wałdoch.
• 2007 r. – Maria Ollick, Marek Opitz, Roman A. Regliński, Remusowy Krąg, Henryk Soja.
• 2008 r. – Danuta Balcerowicz, Andrzej Busler, Sławomir Czalej, Lilianna Grosz, Stanisław Jank, Elżbieta i Daniel Kuflowie, oddział ZKP w Bytowie, Radio Fabryka.
• 2009 r. – Janina Borchmann, Bubliczki, Szczepan E. Czerwiński, Urszula Giełdon, Henryk Stachurski, Krystyna Wolf.
• 2010 r. – Krzysztof Garstkowiak, Jadwiga Hewelt, Kaszubsko-Kociewska Orkiestra Dęta Torpeda, Tadeusz Korthals, Henryk Musa, Ryszard Sylka, Wydawnictwo Region.
• 2011 r. – Edward Barzowski, Kazimierz Ickiewicz, Tadeusz Kupper i Gerard Szwichtenberg, Andrzej Michalczyk, Jerzy Nacel, Stowarzyszenie Kobiet Zgorzałego.
• 2012 r. – Zbigniew Byczkowski, Teresa Juńska-Subocz, Anna Miąskowska, Paweł Nowak, Halina Piekarek, Elżbieta Pryczkowska, Bożena Ugowska.
• 2013 r. – Aleksander Atamański, Tomasz Damaszk, Mieczysław Konkol, Bożena Labuda, Danuta Miszczyk, Benedykt Reszka, Tomasz Sobisz.
• 2014 r. – Elżbieta Bugajna, Elżbieta Czarnotta, Klub Turystyczny „Wanożnik”, Ewa Orzechowska, Paweł Ruszkowski, Antoni Szreder, Zespół Pieśni i Tańca „Modraki” z Pelplina.
• 2015 r. – Zbigniew Błaszkowski, Zbigniew Klotzke, Krzysztof Korda, Alicja Serkowska, Ryszard Stoltmann, Maciej Tamkun, Danuta Tocke.
• 2016 r. – Gabriela i Czesław Bieliccy, Weronika Korthals-Tartas, Jerzy Kreft, Hanna Makurat, Maria Michalik, Jacek Puchalski, Ryszard Szwoch. 
• 2017 r. – Joanna Biniecka, Maria Rogenbuk, Jerzy Miotke, Zbigniew Talewski, Kapela Rodzinna Bas. 
• 2018 r. – Kazimierz Jaruszewski, Daniel Kalinowski, Damroka Kwidzińska, Iwona Kwidzińska, Eleonora Lewandowska, Janusz Mamelski i Dušan Paždjersky.
• 2019 r. – Sławomir Bronk, Krzysztof Kopiszka, Krzysztof Gradowski , Mirosława Möller, Zespół Nadolanie, Ewelina Karczewska i Piotr Zatoń, Wojciech Megier.
• 2020 r. – Adela Kuik-Kalinowska, Alicja Gajewska, Artur Jabłoński, Hieronim Kucharski, Jaromir Labudda, ks. Krzysztofa Tuska.

Stypendium im. Izabelli Trojanowskiej. Dotychczasowi stypendyści

• 2002 r. – Iwona Joć.
• 2003 r. – Lucyna Reiter.
• 2004 r. – Grzegorz Jarosław Schramke.
• 2005 r. – Paweł Szczypta.
• 2006 r. – Anna Cupa, Marek Wantoch Rekowski.
• 2007 r. – Dariusz Majkowski, Roman Drzeżdżon.
• 2008 r. – Anna Frankowska, Marek Adamkowicz.
• 2009 r. – Tatiana Kuśmierska, Piotr Lessnau.
• 2010 r. – Magdalena Kropidłowska.
• 2011 r. – Karolina Serkowska, Mateusz Bullmann.
• 2012 r. – Marlena Nadolska.
• 2013 r. – Magdalena Świerczyńska-Dolot, Adam Hebel.
• 2014 r. – Maciej Bandur, Jan Jabłoński.
• 2015 r. – Agnes Łukasik.
• 2016 r. – Łukasz Zołtkowski.
• 2017 r. – Grzegorz Renusz.
• 2018 r. – Robert Groth.
• 2019 r. – Aleksandra Dzięcielska-Jasnoch.
• 2020 r. – Gracjan Fopke.