Jak pomóc nastolatkowi w kryzysie, dać mu wsparcie i nadzieję?

Fundacja Oparcia Społecznego Aleksandry FOSA  od 16 lat pomaga osobom z zaburzeniami psychicznymi, w tym dzieciom i młodzieży.

- To nie tylko specjalistyczna psychoterapia w gabinetach, ale także wspieranie rodzin w naturalnym środowisku domowym - mówi Alina Kaszkiel-Suska, prezeska Zarządu Fundacji FOSA. - Kontrakt z NFZ umożliwił nam prowadzenie trzech Ośrodków Środowiskowej Pomocy Psychoterapeutycznej (I poziom referencyjny reformy psychiatrii dzieci i młodzieży) w Gdańsku, Kolbudach i Rusocinie. Zapewniamy bezpośrednią dostępność do specjalistów, bez rejestracji, na krótkoterminowe wsparcie w ramach Punktu Informacyjno-Konsultacyjnego (tel 787-960-860), finansowanego przez Miasto Gdańsk.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Nauczyciel rzucony na głęboką wodę. Jak go wesprzeć, by mógł pomóc dzieciom?

Niebieskie Trampki

Na młodych ludzi czekają „Niebieskie Trampki” –  kluby młodzieżowe zlokalizowane w galeriach handlowych, czyli współczesnych podwórkach młodzieży. - To tam młodzież spędza czas, „bo jest ciepło, bo jest wi-fi i prąd do komórek, bo wszyscy tam chodzą” - przyznaje prezeska fundacji FOSA. - Kluby działają w  FORUM Gdańsk i Galerii Metropolia. Jest to innowacyjne w skali kraju przedsięwzięcie, które jest możliwe dzięki partnerstwu Miasta Gdańska, Fundacji LPP, kierownictwu obu centrów handlowych i Fundacji FOSA. Młodzież może przyjść do klubu bez zapowiedzi, bez rejestracji. Czekają na nich psycholodzy, pedagodzy, streetworkerzy, animatorzy. Można pograć w różne gry świetlicowe, bilard czy uczestniczyć w różnych warsztatach. Uczestnictwo w klubach jest dobrowolne i bezpłatne. Dorośli zapewniają bezpieczną rozrywkę ale też i rozmowę i gotowość udzielenia pomocy czy interwencji.

Maurycy ma 14 lat. Kiedy zauważono chłopca, który całe dni przesiadywał w galerii, zaproszono go do Niebieskich Trampek. Przyszedł, początkowo nieufny, obserwujący. Z czasem coraz chętniej rozmawiał z psychologiem o sprawach szkolnych, rówieśniczych, wreszcie rodzinnych. Powoli nabierał zaufania do dorosłych. Mówił o braku sensu życia, o myślach rezygnacyjnych. I o domu, gdzie brakowało pieniędzy i gdzie największym problemem był ojciec – nadużywający alkohol  i stosujący przemoc.  Niewydolna wychowawczo matka była osobą zastraszoną i bezsilną. 

- Udało nam się zaprosić matkę na spotkanie i zaproponować pomoc również dla niej - wspomina Alina Kaszkiel-Suska.  - Maurycy jest nadal wiernym uczestnikiem Niebieskich Trampek, jest wspierany w nauce i korzysta z psychoterapeutycznego wsparcia w jednej z Poradni FOSY. Matka uzyskała wsparcie w innej organizacji wyprofilowanej w pomocy w  zakresie przemocy. Ojciec natomiast proceduralnie został zmuszony do zmiany stylu życia. Najważniejsza jest równowaga psychiczna Maurycego i znacząco poprawiona sytuacja rodzinna.

Cztery kąty i wsparcie

W Gdańsku od 2016 roku funkcjonuje Gdański Program Mieszkalnictwa Społecznego. Co roku miasto przeznacza 30 mieszkań m.in. dla osób z zaburzeniami, bezdomnych, dzieci z pieczy zastępczej, ogólnie -  wszystkich grup wymagających wsparcia. Gdańskie organizacje korzystają także z funduszy europejskich, by rozwijać sieć mieszkań wspomaganych dla różnych grup zagrożonych wykluczeniem społecznym..Koordynacją przydziału mieszkań zajmuje się MOPR. Fundacja FOSA także prowadzi punkt informacyjno-konsultacyjny oraz zespół mieszkań wspomaganych.

- W Gdańsku ten system działa bardzo dobrze - przyznaje prezeska fundacji. - Niestety, w terenie jest już o wiele gorzej. Wprawdzie te mieszkania są zadaniem własnym, obowiązkowym gminy, nie ma sankcji karnych w razie ich braku.. Tymczasem samodzielne, niezależne i bezpieczne mieszkalnictwo jest stałym tematem, który dotyczy różnych grup społecznych, w tym także osób z niepełnosprawnością psychofizyczną. W tym obszarze również koncentrujemy naszą pomoc, asystując w treningach mieszkaniowych, wzmacniając i rozwijając samodzielność.

Z takich mieszkań skorzystały m.in. Zosia i Kamila. 

Najgorsze mają za sobą

Osiemnastoletnia Zosia trafiła do Fundacji FOSA w poważnym kryzysie, po leczeniu szpitalnym, próbach samobójczych, w głębokiej depresji. Wyrzucono ją  z rodzinnego domu z powodu homoseksualnej orientacji seksualnej. 

Po okresie intensywnego leczenia depresji, dziewczyna pozostawała pod opieka psychoterapeutów.  Dostała wsparcie w mieszkaniu wspomaganym i życzliwą asystencką pomoc w kwestiach  edukacyjno-zawodowych. Minęły cztery lata i dziś  Zosia mówi, że najgorsze ma już za sobą. Jest studentką wymarzonej, artystycznej szkoły, równocześnie prowadzi działalność gospodarczą. Wraz z partnerką wynajmuje wspólne mieszkanie.

- To  jednostkowy sukces, ale właśnie dzięki adekwatnej i w porę zorganizowanej pomocy, Zosia mogła zdrowieć, rozwijać się i osiągnąć stabilność nie tylko zdrowotną ale i życiową - mówi Alina Kaszkiel-Suska.

Kamila miała 16 lat, gdy znalazła się pod opieką fundacji. W FOSIE  korzystała ze wsparcia psychologicznego w Środowiskowym Domu Samopomocy - Młodzieżowym Szopenie, w którym równolegle mogła kontynuować naukę w liceum.

Chociaż Kamila miała pełną rodzinę, na co dzień mieszkała w placówce opiekuńczo wychowawczej.  Alina Kaszkiel-Suska tłumaczy, ze umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej jest równoznaczne z trudnymi, nawet tragicznymi doświadczeniami, których dostarczali jej najbliżsi. Kamila nie radziła sobie z emocjami, podejmowała zachowania ryzykowne, prowokowała, przejawiała niedostosowanie społeczne. 

Kiedy skończyła 18 lat, zamieszkała w mieszkaniu wspomaganym. Nadal korzystała   z pomocy psychologa. Bezpieczne środowisko, wsparcie dorosłych i widoczna u nastolatki  chęć zmiany  wzmocniły Kamilę.  - Aktualnie Kamila studiuje i pracuje,  ma dobre relacje z przyjaciółmi i poprawne relacje z rodziną - relacjonuje prezeska FOSY. -  U Kamili długo trwał proces zaufania dorosłym i uwierzenia, że sama buduje swoją przyszłość. Dziś już wie, że  będzie umiała  poprosić o pomoc, gdy jej będzie potrzebować.

I na koniec - FOSA prowadzi także bazę instytucji i organizacji działających w obszarze zdrowia psychicznego oraz aplikację mobilną www.wsparciewgdansku.pl , dzięki którym każdy mieszkaniec  Gdańska sam może wyszukać odpowiednie miejsce wsparcia. W aplikacji można też skorzystać z różnych treści psychoedukacyjnych, czy testów. Aplikacja pomaga w poszukiwaniu pomocy m.in. w obszarze zdrowia psychicznego oraz uzależnień. 

Partner akcji