Malborski zamek od ćwierć wieku na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO

Zamek w Malborku 25 lat na liście UNESCO!

Mija 25 lat od chwili wpisania zamku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, gdzie znajdują się najcenniejsze miejsca z całego świata, które powinny być otoczone jak największą pieczą i zachowane dla dobra wspólnego. Na całym świecie takich obiektów jest ponad 1150, w Polsce 17. To m.in. kopalnie soli w Wieliczce i Bochni, Stare Miasto w Krakowie, hitlerowski obóz zagłady w Auschwitz czy Puszcza Białowieska. W grudniu 1997 roku na tę listę wpisano też zamek krzyżacki w Malborku, co stanowiło zwieńczenie starań podjętych przez grupę osób związanych z malborskim Muzeum Zamkowym, pod wodzą ówczesnego dyrektora placówki Mariusza Mierzwińskiego. Owe starania potrwały blisko dziesięć lat.

„Zamek w Malborku został wpisany na Listę UNESCO zgodnie z konwencją o ochronie światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego. Stanowi to potwierdzenie wyjątkowej wartości tego zabytku, który zasługuje na ochronę dla dobra całej ludzkości” – takie słowa znajdują się na pamiątkowej tablicy odsłoniętej w 1998 r. przy bramie prowadzącej na Zamek Średni.

Malborski zamek na liście UNESCO. Co to oznacza?

Ktoś może zapytać, jakie wymierne znaczenie ma wpisanie na tę listę, której prestiż oczywiście jest niekwestionowany? Miejsce na liście UNESCO stanowi nieformalne acz bardzo silne zobowiązanie do maksymalnych starań o zachowanie obiektu w jak najlepszej kondycji. Historia malborskiego Muzeum Zamkowego w ostatnich dekadach stoi pod znakiem ogromnej mobilizacji dla przywrócenia świetności zamku, bardzo wielu prac konserwatorskich oraz odbudowy kolejnych części zespołu zamkowego, zniszczonych wskutek walk w 1945 roku. Symbolem tej odbudowy jest zrekonstruowana monumentalna figura Madonny z Dzieciątkiem, stojąca wewnątrz wnęki okiennej kościoła zamkowego. Obecnie trwa odbudowa zespołu budynków Przedzamcza. Te projekty bywały nieraz nader kosztowne, udawało się natomiast pozyskiwać dotacje z funduszy zagranicznych oraz budżetu państwa. Wpis na listę UNESCO był w tym bardzo pomocny.

Zamek w Malborku to największa ceglana warownia w Europie

Nie ma potrzeby przytaczać wielowiekowej historii zamku, największej budowli warownej z cegły w całej Europie. Dziś to siedziba Muzeum Zamkowego, znajdującego się w ścisłej czołówce najczęściej odwiedzanych przez turystów miejsc w naszym kraju – po pandemii koronawirusa liczba zwiedzających bardzo szybko wzrasta. Muzeum to nie tylko bogate zbiory artefaktów historycznych, to również placówka naukowa prowadząca badania nad dziejami Polski i Zakonu Krzyżackiego.

Zamek w Malborku został wpisany na Listę UNESCO zgodnie z konwencją o ochronie światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego. Stanowi to potwierdzenie wyjątkowej wartości tego zabytku, który zasługuje na ochronę dla dobra całej ludzkości

O tym wszystkim dyskutowano podczas uroczystości jubileuszu 25-lecia wpisania zamku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Mariusz Mierzwiński wspominał przebieg starań o pozytywną decyzję, które wcale nie były łatwe. Dokumentację niezbędną do wpisu opracowali wspólnie z nim prof. Marian Arszyński oraz Bernard Jesionowski, długoletni pracownik muzeum, uznawany za „żywą encyklopedię” wiedzy o zamku, o Malborku oraz regionie.

Zamek malborski to miejsce wyjątkowe. Dostrzegane także z perspektywy Trójmiasta, metropolii Pomorza. Większość pasażerów ogromnych wycieczkowców zawijających do Gdańska wybiera się na zwiedzanie Malborka. Do zamku przybywają ludzie z całego świata. Dzięki temu zyskuje cały region, korzysta również miasto, na co wskazuje burmistrz Malborka Marek Charzewski. W uroczystych obchodach jubileuszu uczestniczył ambasador Litwy Eduardas Borisovas, który przypomniał wspólne karty historii obu narodów oraz pamiętną wiktorię nad wojskami zakonu pod Grunwaldem. Obronny zamek – niegdyś stolica państwa zakonnego, dziś jest siedzibą muzeum, powstałego 1 stycznia 1961 roku. Placówką kultury, obejmującą też oddziały w Kwidzynie i Sztumie.