.png)
Prof. Maria Janion będzie patronką ulicy w Oliwie?
Prof. Maria Janion, historyczka literatury, przez lata związana była z Uniwersytetem Gdańskim, wykładała na Wydziale Humanistycznym, a w 1994 r. została doktorem honoris causa UG. Teraz uczelnia – obchodząca w tym roku 55 rocznicę istnienia – chciałaby, by fragment ul. Bażyńskiego, leżący wzdłuż uniwersyteckiego kampusu w Oliwie, nazwany został na cześć wybitnej naukowczyni.
Już we wrześniu 2024 r. pismo w sprawie nadania nazwy ul. prof. Marii Janion złożyli do rektora UG Krystyna Chwin, Stefan Chwin, Anna Czekanowicz, Małgorzata Książek - Czermińska i Stanisław Rosiek.
„Mamy zaszczyt uważać się za uczniów Pani Profesor, której wykłady w Uniwersytecie Gdańskim nie tylko znacząco wpłynęły na społeczność akademicką młodego wówczas uniwersytetu, ale przede wszystkim na rozwój gdańskiej humanistyki – uzasadniali wniosek. - Sądzimy, że w ten sposób oddamy, jako społeczność akademicka i wspólnota miejska, należny hołd wybitnej naukowczyni, mentorce wielu pokoleń, doktor honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego. Ponadto wpiszemy na stałe w mapę naszego miasta Gdańska postać Pani Profesor, zachowując Jej imię w topograficznej pamięci również przyszłych pokoleń mieszkańców.”
Senat UG podjął taką decyzję w październiku, na początku tego roku akademickiego
Gdzie miałaby być ul. Marii Janion?
Wniosek, jaki do Rady Miasta złożył w tej sprawie Senat UG, dotyczy fragmentu ul. Bażyńskiego od al. Grunwaldzkiej do skrzyżowania z ul. Wita Stwosza. Po jednej stronie ulicy jest kampus uniwersytecki z budynkami poszczególnych wydziałów, po drugiej – dawny rektorat i powstające Centrum Sportu UG. Rektor Uniwersytetu Gdańskiego podkreśla, że uczelnia, szanując pamięć o Janie Bażyńskim, kasztelanie elbląskim i gubernatorze Prus oraz współorganizatorze opozycji antykrzyżackiej, poprosiła o zmianę jedynie części ulicy.
Mam nadzieję, że radni dzielnicy i radni Gdańska zechcą razem z nami upamiętnić 55 lat uczelni, która jest żywą tkanką miasta i Oliwy, i życzliwie przyjmą naszą propozycję nadania części ulicy imienia wybitnej polonistki, naukowczyni prof. Marii Janion - mówi prof. Piotr Stepnowski, rektor UG
Uczelnia wskazuje też, że organizacyjnie zmiana patrona części ulicy byłaby stosunkowo prosta.
- Wszystkie budynki leżące wzdłuż fragmentu ul. Bażyńskiego, który zaproponowano jako odcinek mający nosić imię prof. Marii Janion - czyli od ul. Wita Stwosza do al. Grunwaldzkiej - należą do Uniwersytetu Gdańskiego – podkreśla Magdalena Nieczuja-Goniszewska, rzeczniczka UG. - Także budynek restauracji McDonald’s znajduje się na terenie należącym do uczelni. Oznacza to, że zmiana adresu będzie dotyczyć jedynie uczelni!
Rada Oliwy będzie na nie?
Tymczasem na stronie Rady Dzielnicy Oliwa jest już projekt uchwały w tej sprawie. Jej treść pokazuje jasno, że radni nie planują zgodzić się na zmianę nazwy części ulicy i zamierzają zwrócić się do Rady Miasta o odrzucenie wniosku UG.
W projekcie uchwały znalazły się cztery argumenty przeciwko propozycji uczelni. Zofia Pomirska, przewodnicząca Rady Oliwy, przypomina, że tutaj pod uwagę powinny zostać wzięte dwa kryteria - zgodność z tradycją, dziejami Gdańska i polskimi regułami nazewniczymi oraz utrzymywanie nazw utrwalonych w tradycji Miasta
Zdaniem Rady Dzielnicy Oliwa nazwa ul. Jana Bażyńskiego ustanowiona w 1945 roku dostatecznie się utrwaliła w świadomości mieszkańców i podkreśla doniosłość oraz tradycje historyczne miasta Gdańska poprzez uhonorowanie przywódcy antykrzyżackiego Związku Pruskiego, dzięki któremu Gdańsk i Pomorze powróciło w granice Polski po wojnie 13-letniej – czytamy w uzasadnieniu uchwały. - Za niedopuszczalne uważamy deprecjonowanie tak istotnej dla historii Gdańska i Pomorza postaci Jana Bażyńskiego poprzez odbieranie jej patronowania ulicy, przy której działa największa pomorska uczelnia wyższa. Warto podkreślić, że właśnie działalność w tym miejscu od ponad pół wieku tak znaczącej instytucji edukacyjnej tylko wzmocniło w świadomości Gdańszczan nazwę ul. Bażyńskiego i jej konkretne położenie geograficzne na mapie miasta.
Autorzy uchwały zwracają też uwagę, że w Gdańsku „zmiana istniejącej nazwy na nową może nastąpić wyłącznie w wyjątkowych, uzasadnionych przypadkach”. Tymczasem w ocenie oliwskich radnych, wniosek Senatu UG nie zawiera takich szczególnie ważnych powodów, które uzasadniałyby zmianę nazwy ulicy Jana Bażyńskiego czy jej fragmentu. Do tego – jak podkreślają dzielnicowi radni - nazwy pochodzące od nazwisk osób nie powinny być nadawane wcześniej niż po upływie 5 lat od dnia śmierci upamiętnianej osoby. Przypomnijmy - Maria Janion zmarła 23 sierpnia 2020 r.
Rektor UG podkreśla, że uczelnia, szanując pamięć o Janie Bażyńskim, kasztelanie elbląskim i gubernatorze Prus oraz współorganizatorze opozycji antykrzyżackiej, poprosiła o zmianę jedynie części ulicy. A jeśli dojdzie do proponowanej zmiany, w akcji promocyjnej uczelnia zadba o przypomnienie mieszkańcom Gdańska i regionu - również sylwetki Jana Bażyńskiego - podkreśla uczelnia.
Sesja Rady Dzielnicy Oliwa, na której głosowany będzie projekt uchwały, zaplanowana jest na piątek 21 lutego.
Kim była Maria Janion?
To wybitna historyczka literatury, krytyczka literacka, profesor Instytutu Badań Literackich PAN i UW, związana także z Uniwersytetem Gdańskim. Wśród studentów prof. Marii Janion i współpracowników byli Stefan Chwin, Zbigniew Majchrowski, Stanisław Rosiek. Z Wyższą Szkołą Pedagogiczną w Gdańsku związana była od 1957 roku. Zwolniona podczas fali represji po marcu 1968, powróciła do Gdańska po powstaniu w 1970 r. Uniwersytetu Gdańskiego i rozpoczęła pracę w Instytucie Filologii Polskiej UG. Znowu zwolniona - po wprowadzeniu stanu wojennego - po roku wróciła do pracy na UG. Rezultatem gdańskich seminariów była opracowywana we współpracy z naukowcami i studentami seria „Transgresje" ukazująca się w latach 80. XX wieku. W kolejnych tomach publikowane były, często po raz pierwszy w Polsce, teksty autorów zachodnich, a także wykłady Janion oraz rozprawy i wypowiedzi uczestników seminariów. Dorobek naukowy Marii Janion obejmuje kilkaset rozpraw i książek. Oprócz pracy badawczej poświęcała się także działalności edytorskiej, redakcyjnej i pedagogicznej.
Napisz komentarz
Komentarze