Młodość i fantazja wchodzą do kaszubskiej kuchni

Roladki ze szczupaka z musem z sandacza na kaszotto ze szpinakiem, kleksem z pieczonej dyni i marchewki, sosem malinowym i chipsem gruszkowym. Albo - pierś z kaczki nadziewana wątróbką i jabłkami, duszona w żubrówce, czerwonym winie oraz soku z jabłek, do tego kaszotto, sos żurawinowy, karmelizowane marchewki i kurki w śmietanie... Kubki smakowe szaleją od samego opisu i już chcemy szukać tej restauracji, w której serwuje się takie potrawy.

Tymczasem to nie są pozycje w menu wykwintnego lokalu – to potrawy przygotowywane przez nastolatków. I to nie adeptów akademii gastronomicznych, a przez uczniów szkół z Pomorza. Od czternastu lat w Kościerzynie organizowany jest bowiem konkurs kulinarny „Nowoczesna Kuchnia Kaszubska”, w którym biorą udział uczniowie Powiatowego Zespołu Szkół nr 1 w Kościerzynie. Jego celem jest propagowanie kuchni kaszubskiej i prezentowanie jej w nowoczesnej odsłonie – dlatego dania przygotowane przez uczestników bazują na tradycyjnych produktach i czerpią z kulinarnej tradycji Kaszub. Dodając do niej nutę nowoczesności –  zatem jeśli ryba, to połączona np. z czekoladą albo z lawendą, kaczka w winie albo zupa rybna z oliwkową nutą.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Patryk Galewski: Cenię sobie prawdziwość i rzetelność w dobieraniu produktów, także tych regionalnych

- Uczniowie zaskakują nas odważnymi połączeniami - ocenia Jarosława Łoncka, dyrektorka kościerskiego Powiatowego Zespołu Szkół nr 1. - To pierwsza sytuacja, w której poddają się profesjonalnej ocenie swojej pracy, a jednocześnie ważne doświadczenie, które zaprocentuje w przyszłości. Istotne też jest to, że profesjonalni szefowie kuchni nie tylko oceniają przygotowane potrawy, ale również udzielają młodzieży wskazówek kulinarnych.

To, że konkurs co roku odbywa się w kościerskim PZS nr 1, to nie przypadek - szkoła jest jedną z trzynastu (na niemal dwa tysiące szkół gastronomicznych w Polsce), rekomendowanych przez Stowarzyszenie Kucharzy Polskich jako Kuźnia Talentów Kulinarnych. Wysiłki uczniów oceniają mistrzowie kuchni, zrzeszeni w Stowarzyszeniu Kucharzy Polskich – podczas ostatniej edycji byli to Krzysztof Szulborski, prezes Stowarzyszenia Kucharzy Polskich oraz Andrzej Ławniczak i Tomasz Szydzikowski, członkowie stowarzyszenia. 

Jak wyjaśniała podczas poprzedniej edycji Genowefa Gierszewska, koordynatorka konkursu - uczniowie już od pierwszej klasy rzetelnie przygotowują się do tej rywalizacji. Muszą przygotować przepisy, wykonać kilka prób, by stworzyć dania, które prezentują potem w konkursie.

- Celem konkursu jest promowanie niezwykłej kuchni kaszubskiej, nie takiej powszechnej, a w nowoczesnym wydaniu – wyjaśniał podczas jednej w pierwszych edycji konkursu jego ideę Tomasz Grzegorzewski, nauczyciel w Powiatowym Zespole Szkół nr 1 w Kościerzynie.

ZOBACZ TAKŻE: Lista Produktów Tradycyjnych. Jest już na niej 186 pozycji z województwa pomorskiego

Nad czym pracują konkursowe zespoły? Podczas ostatniej edycji były to m.in. kaczka z żurawiną, czernina, krokiety, torcik ziemniaczany, zupa rybna, ryba połączona z żurawiną czy roladki ze szczupaka.

- Do kuchni tradycyjnej wkraczają nowe trendy, doceniające warzywa i owoce – podkreśla Krzysztof Szulborski. - Z tych trendów korzysta też młodzież, przygotowując zdrową kuchnię kaszubską.

Najważniejsza zasada – dania mają wywodzić się z tradycji kaszubskiej, a zadaniem młodych kucharzy jest przedstawienie ich w nowoczesnej, ale też smakowitej i atrakcyjnej dla jedzących wersji. Jak mówią uczestnicy – czerpanie z tradycji nie jest dla nich trudne, bo kaszubską kuchnię znają od dziecka, w domu na co dzień jada się tradycyjne dania.

- I z tych przepisów, i z naszych regionalnych składników korzystamy na co dzień - mówiła Kinga Tyborczyk z Zespołu Szkół Ekonomiczno-Usługowych w Bytowie, która razem z koleżanką wygrała konkurs w 2021 r. To właśnie ona, razem z Zuzanną Kąkol przygotowała na konkurs  pierś z kaczki nadziewaną wątróbką i jabłkami, duszoną w żubrówce, czerwonym winie oraz soku z jabłek.  Do tego zaserwowały regionalne kaszotto, sos żurawinowy, karmelizowane marchewki i kurki w śmietanie. To właśnie tym daniem pokonały 17 innych zespołów.

Do kuchni tradycyjnej wkraczają nowe trendy, doceniające warzywa i owoce. Z tych trendów korzysta też młodzież, przygotowując zdrową kuchnię kaszubską.

Krzysztof Szulborski / prezes Stowarzyszenia Kucharzy Polskich

- Z roku na rok uczniowie prezentują coraz wyższy poziom - oceniał Andrzej Ławniczak ze Stowarzyszenia Kucharzy Polskich. - Widać, że czerpią ogromną radość z gotowania, co bardzo nas cieszy.  Z przyjemnością ocenia się przygotowane przez nich dania.

Wszystkie przepisy, przygotowywane na konkurs, włączane są potem do szkolnej książki kucharskiej razem ze zdjęciami  potraw i ich autorów. 

Jak stwierdziła w wywiadzie (dla portalu smakizpolski.pl) Beata Waśniewska, autorka książki „Nowoczesna kuchnia Kaszubska” – kulinarna tradycja kaszubska jest nie tylko doceniania, ale wręcz uaktywniana. - Powstają nowe koła gospodyń wiejskich, gdzie panie odkopują stare przepisy, tchnąc w nie ducha nowoczesności - mówiła. - Młodzież z wielką radością poznaje kuchnię kaszubską. Przekonałam się o tym podczas promocji mojej książki w Bytowie, gdzie przyszła młodzież z „gastronomika”. Seniorzy również bardzo chętnie rozmawiają na temat kuchni kaszubskiej, wspominają i próbują odtworzyć te smaki w swoich kuchniach.