Opowieść o zapomnianych gdańskich kolekcjonerach

Od początku nowożytności zaczynają w Gdańsku powstawać kolekcje prywatne. Aż do XIX wieku domy przede wszystkim uczonych mieszczan gdańskich zapełniają się ozdobnymi naczyniami, cennymi tkaninami, trofeami myśliwskimi, bronią, a także obrazami, rysunkami i grafikami oraz – zbieranymi z nie mniejszą pasją – naturaliami. W owym czasie zainteresowanie przedmiotami kolekcjonerskimi różnego typu stało się jednym z wyznaczników kultury miasta. Gdańscy zbieracze i naukowcy w XVII i XVIII wieku gromadzili malarskie, rysunkowe i graficzne przedstawienia kwiatów, owoców czy zwierząt, których autorami byli zarówno artyści obcy, jak i miejscowi. Kolekcjonowali i klasyfikowali muszle, skamieliny i okazy bursztynu. Tworzyli zielniki, budowali ogrody i zlecali wykonanie ilustracji naukowych w celu dopełnienia swoich rozpraw.

Źródła odnalezione między innymi w Gdańsku, Amsterdamie, Berlinie, Dreźnie, Florencji,  Hadze, Hamburgu, Marburgu, Monachium i Wolfenbüttel pozwoliły zrekonstruować opowieść o zapomnianych gdańskich kolekcjonerach i zbieranych przez nich naturaliach i artefaktach.

Dzieło otrzymało Nagrodę Komitetu Badań o Sztuce Polskiej Akademii Nauk oraz Nagrodę Główną w Konkursie o nagrodę Stowarzyszenia Wydawców Szkół Wyższych im. ks. Edwarda Pudełki 2023.

O autorce

Anna Sobecka – historyczka sztuki, nauczycielka akademicka i kuratorka. Pracowała w Muzeum Narodowym w Poznaniu i Muzeum Zamkowym w Malborku, a od 2014 roku związana jest z Instytutem Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego. Naukowo zajmuje się sztuką nowożytną, ze szczególnym uwzględnieniem malarstwa, grafiki i rzemiosła artystycznego. Specjalizuje się też w badaniu przedmiotów artystycznych tworzonych z bursztynu – od późnego średniowiecza po współczesny design. Fascynuje ją zarówno historia kolekcjonerstwa, jak i współczesne wystawiennictwo oraz sztuka w przestrzeni społecznej.