August Zamoyski. Niezwykłe życie wielkiego artysty

Wystawa "August Zamoyski. Myśleć w kamieniu" w Pałacu Opatów dzieli się na kilka rozdziałów, które opowiadają o kolejnych etapach twórczości artysty, a przede wszystkim o jego pasjach, podróżach, talentach, upodobaniach i niezwykłym umiłowaniu życia. Pierwszy nosi tytuł Jabłoń (1893-1924). Przedstawia czas spędzony przez Zamoyskiego w należącym do jego arystokratycznej rodziny majątku na Lubelszczyźnie. Już wówczas podejmował pierwsze próby rzeźbiarskie. W ramach kolejnego, Spotkanie z Ritą (1914-1918), śledzimy jego losy podczas pierwszej wojny światowej, gdy trafił do obozu jenieckiego i szpitala w Berlinie. Tutaj, podczas występu, spotkał słynną włoską tancerkę – Ritę Sacchetto, która została jego żoną, muzą i modelką. To Rita przyśpieszyła jego decyzję, aby skupić się przede wszystkim na rzeźbiarstwie. Niebawem dołączył do awangardowej, ekspresjonistycznej grupy Bunt działającej w Poznaniu. W dziale Zakopane (1918-1924) prześledzimy twórczość z okresu spędzonego w stolicy Tatr, kiedy związał się z krakowską grupą ekspresjonistów polskich, późniejszych formistów. Jego rzeźby z tego czasu niemal nie zachowały się, postanowił je bowiem zniszczyć – w dramatyczny sposób żegnając się z tym rozdziałem w swojej twórczości.

Następny etap drogi twórczej został nazwany Nowy Jork-Paryż (1921-1924). Pobyt Zamoyskiego w Nowym Jorku trwał około roku, rzeźbił tam przede wszystkim popiersia (między innymi aktorki filmowej Marion Davies). W 1924 roku zamieszkał w Paryżu. Tu zaprzyjaźnił się z artystycznym środowiskiem École de Paris i wystawiał swoje rzeźby na paryskich salonach. W 1927 roku poznał śpiewaczkę Annę Marię (Manetę) Radwan. Była nie tylko jego ukochaną i towarzyszką podróży, lecz przede wszystkim muzą, jej poświęcony jest kolejny rozdział. Następny - Powrót do porządku – pracownia (1925-1939) przedstawia okres, kiedy rzeźbiarska aktywność Zamoyskiego zmierzała już w kierunku reinterpretacji klasycyzmu. Z kolei Powrót do porządku – Brazylia to historia piętnastu lat, które od 1940 roku Zamoyski spędził właśnie w Ameryce Południowej. W Rio de Janeiro założył Wolną Szkołę Rzeźbiarską, działającą przy Akademii Sztuk Pięknych. W ostatniej sekcji, W stronę sacrum (1945-1970), zobaczymy, jak w jego twórczości zaczęła dominować tematyka religijna. Osiadł wówczas ponownie we Francji, w Saint-Clar-de Rivière koło Tuluzy, gdzie mieszkał do śmierci.

Obok materiałów archiwalnych, na ekspozycji zobaczymy 86 rzeźb Zamoyskiego, pochodzących z wszystkich wyżej wymienionych okresów jego twórczości. Wystawie towarzyszy katalog według koncepcji i pod redakcją naukową dr Anny Lipy (w wersji polskiej oraz angielskiej) i książka August Zamoyski. Nie tylko archiwum pod redakcją naukową Marii Śledzianowskiej (w polsko-angielskiej wersji językowej) oraz mały przewodnik po ekspozycji i przewodnik dla dzieci.

Gdańska edycja wystawy "August Zamoyski. Myśleć w kamieniu" jest współorganizowana przez Muzeum Narodowe w Gdańsku i Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie we współpracy z Muzeum Narodowym w Warszawie w ramach "Projektu Zamoyski 2017 - 2021".

• 28 kwietnia – 28 sierpnia, Pałac Opatów w Oliwie, Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku, ul. Cystersów 18
• wernisaż: 28 kwietnia g. 19:00