Po śmierci papieża w gdańskiej bazylice otwarto umbraculum

Umbraculum to papieski parasol. Dawniej służył do ochrony papieża przed słońcem, dziś, jak podaje „Gość Niedzielny”, stanowi stały element wystroju bazylik na całym świecie. Papieski parasol z bazyliki Świętego Mikołaja w Gdańsku pochodzi z 1928 roku, gdy papież Pius IX nadał temu kościołowi tytuł bazyliki mniejszej.

Gdańsk: W bazylice Świętego Mikołaja otwarto umbraculum

Papieski parasol z Gdańska jest wykonany z jedwabiu. Jego wysokość wraz z drzewcem to 389 cm, tkanina ma rozpiętość 235 cm. Użycie umbraculum ściśle reguluje kościelna tradycja. Otwiera się je po śmierci lub rezygnacji papieża, w takim stanie pozostaje do wyboru następcy Świętego Piotra.

– Zgodnie z konserwowaną w heraldyce praktyką, umbraculum otwiera się również podczas wizyt papieża w danej bazylice, aby zaakcentować jego obecność fizyczną i duchową – poinformował „Gość Niedzielny”.

Obrzęd ten ma także głębszą symbolikę.

– W dobie szybko zmieniającego się świata stałość tego rytuału przypomina o ciągłości apostolskiej i wspólnocie wiernych na wszystkich kontynentach. Dziś, gdy Gdańsk żegna papieża Franciszka, otwarte umbraculum stanowi symbol oczekiwania na nowego pasterza Kościoła i zaproszenie do modlitwy o dar mądrości i odwagi dla konklawe, które niebawem się zbierze – podał „Gość Niedzielny”.

Niezwykła historia gdańskiego umbraculum

Gdańskie umbraculum zostało odnalezione w 2019 roku podczas remontu bazyliki św. Mikołaja. To jedyny w Polsce w pełni zachowany papieski parasol.

– Takie parasole bazylikowe można wprawdzie spotkać w kościołach, głównie niemieckich i francuskich, oraz w bazylice Świętego Krzyża w Warszawie, ale, ze względu na zniszczenie materiału, były one wymieniane. W naszym przypadku, po ostatniej publicznej prezentacji ombrellino zostało schowane i praktycznie zapomniane – mówił dla „Zawsze Pomorze” o. Michał Osek, przeor gdańskich dominikanów.

Na papieski parasol z Gdańska niespodziewanie natrafiono w krypcie pod kaplicą św. Jacka. Unikatowy obiekt, przy współpracy z Muzeum Narodowym w Gdańsku i PAN Biblioteką Gdańską, zabezpieczono, a do Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków trafił wniosek dominikanów o wpisanie umbraculum do rejestru zabytków.

Naprawa papieskiego parasola trwała dwa lata. Pierwszy etap prac konserwatorskich wykonano w 2020 r. dzięki dotacyjnej umowie z PWKZ. Drugi etap sfinansowało miasto Gdańsk. Koszty konserwacji przekroczyły 100 tys. zł.

Pierwszy raz po konserwacji dominikanie zaprezentowali umbraculum w bazylice św. Mikołaja w Gdańsku 15 listopada 2021 roku.