Groby Pańskie na Pomorzu. Piękna tradycja wciąż aktualna

Tradycję Grobu Pańskiego w Polsce spopularyzowali Bożogrobcy. Tradycja ta pochodzi z Palestyny. 

Jak podaje portal www.aleteia.org:

„W Europie zwyczaj wystawiania w kościołach dekorowanego Grobu Pańskiego rozpowszechnił się we wczesnym średniowieczu. Stopniowo jednak zanikł w końcem XVIII stulecia. Na terenach dawnej Rzeczypospolitej został podtrzymany, a nawet wzbogacony o zupełnie nowe przesłanie, gdyż wystawianiu Grobu Pańskiego w okresie zaborów towarzyszyły zazwyczaj elementy patriotyczne.”

Warto przypomnieć, że w średniowieczu wystawianie Grobu Pańskiego w Wielki Piątek, do którego chowano krzyż a wystawiano leżącą figurę Jezusa, rozpowszechnił się w całej Europie w okresie średniowiecza. Nowym impulsem dla ich wystawiania były krucjaty. Dostarczały one wielu inspiracji artystycznych w sensie dekoracji, bądź wręcz starano się budować repliki grobu z jerozolimskiej Bazyliki Bożego Grobu. „Zwyczaj wystawiania Grobu Pańskiego nie przyjął się, a nawet został zanegowany w Kościołach protestanckich. Ewangelicy nie praktykują adoracji Grobów Pańskich, ani nie biorą udziału w drogach krzyżowych.”

Zgodnie z wytycznymi zawartymi w Mszale Rzymskim, w kaplicy adoracji, zwanej grobem Pańskim, „powinien być ołtarz, choćby przenośny, i tabernakulum do przechowywania puszek z Najświętszym Sakramentem”. Monstrancję wystawia się na ołtarzu lub na tronie, który powinien być umieszczony blisko ołtarza. Ten sam tekst nakazuje, aby wszystkie elementy dekoracyjne i światła kierowały uwagę wiernych na Najświętszy Sakrament, który jest pamiątką śmierci i zmartwychwstania Chrystusa, a nie na figurę Chrystusa leżącego w grobie.

Adoracja przy grobie Pańskim odbywa się aż do rozpoczęcia Wigilii Paschalnej.

W Polsce, począwszy od XVI wieku, w centrum umieszcza się figurę zmarłego Jezusa oraz monstrancję z Najświętszym Sakramentem, okrytą przezroczystym welonem na pamiątkę całunu, w który owinięto Jezusa w grobie.

Od połowy XVII w. pojawia się w Polsce zwyczaj wystawiania honorowych wart przy grobie Chrystusa w świątyni, w co angażowały się różne formacje wojskowe lub parawojskowe.

W kościołach mariawickich grób Pański powstaje zawsze w głównym ołtarzu, tak aby uwaga wiernych koncentrowała się na Najświętszym Sakramencie.