Wielka parada planet pojawi się na niebie. Następna taka za ponad 100 lat!

Parada planet to zjawisko, podczas którego kilka z nich pojawia się po jednej stronie Słońca i można je jednocześnie zobaczyć na nocnym niebie. W styczniu mogliśmy zaobserwować sześć z nich – już taką sytuację określa się jako „wielką paradę”.

Niezwykłe zjawisko na niebie już 28 lutego 

Teraz jednak sytuacja na niebie będzie zdecydowanie bardziej emocjonująca – bo do wcześniej obserwowanych planet dołączy Merkury, planeta najbliższa Słońcu. Taki, niezwykle rzadko zdarzający się układ, astronomowie nazywają wielką koniunkcją planetarną. To kosmiczne zjawisko jest wynikiem względnego położenia tych planet na ich orbitach wokół Słońca, co daje złudzenie, że odległości między nimi nie są duże.

Jakie planety będzie można zobaczyć podczas wielkiej koniunkcji planetarnej?

To będzie spektakularne widowisko – siedem planet naszego Układu Słonecznego: 

• Saturn,
• Merkury,
• Neptun,
• Wenus,
• Uran,
• Jowisz
• i Mars, 

ustawi się w jednym rzędzie. Oczywiście, to tylko widok z perspektywy Ziemi – planety w rzeczywistości nie są w takim ustawieniu, podczas tzw. parady planet po prostu pojawiają się na niebie w tym samym czasie. Takie ich ułożenie zdarza się bardzo rzadko, ponieważ każda z nich porusza się po swojej orbicie w różnym czasie – np. Merkury, będący najbliżej Słońca, potrzebuje zaledwie 88 dni ziemskich na pełną orbitę, podczas gdy Neptun (najodleglejsza planeta Układu Słonecznego) potrzebuje do tego 165 lat.

Wielkie wyrównanie jest możliwe tylko wtedy, gdy wszystkie planety znajdują się po tej samej stronie Słońca i są wystarczająco oddalone od niego, aby można je było zaobserwować na nocnym niebie. Już teraz można je oglądać. We wtorek, 24 lutego, np., niebo zafundowało nam spotkanie pięciu planet. Były widoczne gołym okiem.

Parada planet. Kiedy i gdzie obserwować?

• Najlepszym czasem do obserwacji tego kosmicznego spektaklu będzie wieczór w piątek, 28 lutego.
• Konieczne będzie jednak bezchmurne niebo, z dala od miast i zanieczyszczeń światłem. Na obserwację trzeba wybrać miejsce z otwartym horyzontem, bowiem Saturn oraz Merkury widoczne będą tuż nad nim i szybko znikną – Saturn ok. godz. 18.15, a Merkury ok. godz. 18.40.
• Merkury, Wenus, Mars, Jowisz, Saturn, Uran i Neptun będą przypominać kilka jasnych punktów rozrzuconych po całym niebie – od wschodu do zachodu – w tym samym czasie.
• Najbardziej na wschód widoczny będzie Mars, za nim – nieco wyżej, bardziej na południe, Jowisz i Uran, w środku będzie Księżyc, a dalej za nim, w kierunku południowo-zachodnim, pojawią się Wenus, Neptun i Merkury. Na końcu, najbardziej na zachód, dostrzec będzie można Saturna.

I, niestety, nie wszystkie planety będą widoczne gołym okiem. Jeśli niebo będzie czyste, bez trudu dostrzeżemy Wenus znajdującą się najbliżej Ziemi i będąca najjaśniejszym punktem. Nie będzie też problemu z zauważeniem Marsa (jako czerwoną plamkę) i Jowisza. Merkury oraz Saturn też dadzą się dostrzec gołym okiem – jako niewielkie jaśniejsze punkty.

Pozostałe dwie planety Układu Słonecznego, najbardziej oddalone od Ziemi, czyli Urana i Neptuna, będzie można zobaczyć jedynie przy użyciu dobrej lornetki lub teleskopu.

Parada planet. Kiedy będzie następna?

Poprzednio takie ustawienie planet zdarzyło się niemal 200 lat temu. Warto pamiętać o tym, że następna szansa na obserwację wszystkich siedmiu planet jednocześnie pojawi się dopiero za 136 lat – dokładnie 19 maja 2161 roku.

• Wcześniej – bo już w połowie sierpnia tego roku, będzie kolejna mniejsza parada. Na porannym niebie ustawi się wówczas sześć planet: Jowisz, Wenus, Uran, Saturn, Neptun i Merkury.
• A jeszcze szybciej, bo 29 marca, z Polski będzie widać częściowe zaćmienie Słońca.