HPV. Czym jest wirus brodawczaka ludzkiego i dlaczego warto przeciw niemu się zaszczepić?

Czym jest HPV i jak można się nim zarazić?

Wirus brodawczaka ludzkiego HPV jest wirusem, który wywołuje zmiany na skórze i błonach śluzowych, zlokalizowanych na skórze lub w okolicy różnych narządów np. genitaliów, gardła czy jamy ustnej. 

Choć w większości przypadków zakażenie następuje poprzez kontakt seksualny z osobą zarażoną, to do zakażenia może dojść także w wyniku innego kontaktu ze skórą czy śliną nosiciela HPV. Niestety, wirusem możemy zarazić się także w sposób pośredni, np. poprzez dotykanie powierzchni, z którymi miał kontakt zarażony. Z tego względu szacuje się, że potencjalnie każdy z nas jest narażony na kontakt z tym wirusem w ciągu swojego życia. Większość zakażeń wirusem HPV ustępuje samoistnie w przeciągu 1-2 lat, jednak niektóre jego warianty mogą rozwijać się w organizmie przez wiele lat. 

Wirus brodawczaka ludzkiego a zagrożenia, czyli dlaczego warto się szczepić? 

Zakażenie wirusem HPV wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka - u kobiet raka szyjki macicy, zaś u mężczyzn raka prącia. Zostało wykazane także powiązanie wirusa HPV z nowotworem sromu, pochwy, odbytu, a nawet głowy i szyi (jamy ustnej, gardła, krtani, zatok przynosowych). 

Warto zaznaczyć, że rak szyjki macicy jest na świecie czwartym pod względem częstości występowania nowotworem diagnozowanym u kobiet - co roku umiera na niego ponad 300 tys. kobiet. Wszystkie przypadki raka szyjki macicy poprzedza przewlekła infekcja wirusem brodawczaka ludzkiego, przed którym może nas jednak skutecznie uchronić szczepionka HPV. 

Duża część wirusów z grupy HPV ma działanie niskoonkogenne, to znaczy wykazujące niski potencjał wywołania nowotworu. Mogą z kolei stanowić przyczynę powstania bolesnych, nieestetycznych lub powodujących dyskomfort brodawek, nadżerek czy kłykcin kończystych. Niektóre z typów HPV posiadają zdolność do integracji z DNA człowieka, czego efektem może stać się przemiana zakażonych komórek w zmiany nowotworowe. 

Wirus brodawczaka ludzkiego HPV - nie ma leku, ale jest szczepionka

W tym przypadku doskonale sprawdza się maksyma Hipokratesa: lepiej zapobiegać niż leczyć. W szczególności, że obecnie nadal nie opracowano skutecznego leku, który mógłby zwalczać zakażenie wirusem HPV, a jednocześnie wszelkie jego groźne następstwa. Pacjenci mogą natomiast skorzystać ze szczepień, które są w stanie uchronić nas przed wystąpieniem wysokoonkonogennych typów wirusa (16 i 18), niosących za sobą wysokie ryzyko wykształcenia nowotworu. 

Szczepienia przeciwko HPV można wykonywać już od ukończenia 9. roku życia, przy czym najbardziej optymalnym i najczęściej zalecanym przez specjalistów jest wiek 12-13 lat. Nie zmienia to jednak faktu, że równie dużo korzyści mogą odnieść ze szczepień także młodzi dorośli. Pozwala to uzyskać wysoką skuteczność w zapobieganiu przewlekłym zakażeniom wirusem.