Tczew: Jest wykonawca pierwszego etapu remontu zabytkowego wiatraka

Wszystko wskazuje na to, że odwróciła się zła passa dla zabytkowego wiatraka w Tczewie. W czwartek, 13 czerwca podpisana została umowa na wykonanie kompleksowej dokumentacji projektowej oraz przeprowadzenie pierwszego etapu remontu zabytkowego obiektu.

– W przetargu wyłoniona została firma Modern House z miejscowości Rawa Wyżna – mówi Małgorzata Mykowska, rzeczniczka tczewskiego magistratu. – Koszt tego zadania to 1 550 000 zł. Na inwestycję otrzymaliśmy dofinansowanie z Polskiego Ładu w wysokości 1 176 000 zł. Termin realizacji zadania mija w listopadzie 2025 r.

Zabytkowy wiatrak w Tczewie zostanie wyremontowany! Podpisano umowę

– Do zadań wykonawcy będą należały m.in. sporządzenie inwentaryzacji architektoniczno-konserwatorskiej, wykonanie badań konserwatorskich i architektonicznych oraz prac budowlanych i konserwatorskich w zabytkowym wiatraku wraz z uporządkowaniem otoczenia i wykonaniem instalacji elektrycznych – wyjaśnia rzeczniczka. – Czynności te trzeba wykonać w oparciu o przygotowany już program funkcjonalno-użytkowy. Od wykonawcy oczekujemy również uzyskania pozwolenia na budowę oraz wszelkich potrzebnych uzgodnień, m.in. z wojewódzkim konserwatorem zabytków.

Zabytkowy wiatrak w Tczewie. Co o nim wiemy?

Tczewski wiatrak posiada bardzo rzadko spotykane pięcioramienne skrzydło. To tzw. holender głowicowy charakteryzujący się nieruchomym murowanym korpusem o podstawie sześcioboku, na którym zamocowana jest obracana na łożysku bryła dachowa ze śmigłami. 

– Na czapie, po przeciwległej stronie w stosunku do dużych skrzydeł, znajduje się wiatraczek, który za pomocą przekładni zębatych wykonanych z drewna regulował samoczynnie ustawienie się czapy w stosunku do wiatru – wyjaśnia Łukasz Brządkowski, prezydent Tczewa i pasjonat historii. – Drewniana czapa poruszała się na żeliwnych rolkach posuwających się po żeliwnym pierścieniu umocowanym na nieruchomej części wiatraka. Co ciekawe, na pergaminowych rysunkach z 1891 roku widać wyraźnie, że tczewski wiatrak miał tylko cztery śmigi. W 1899 roku obok wybudowano pomieszczenia dla pracowników zatrudnionych w młynie. W tym samym roku powstał też spichlerz, który – niestety – dzisiaj już nie istnieje. Kolejne dokumenty pokazują, jak zabudowano otoczenie wiatraka. Przez wiele lat właścicielem posesji byli Fryderyk i Amanda Szulcowie. Rozbudowę siedliska młynarza zakończono w 1917 roku. Do dzisiaj wygląd wzgórza wiatracznego i jego otoczenia nie zmienił się. Został on zrekonstruowany w 1950 roku.

Z chwilą śmierci ostatniej właścicielki, wiatrak ulegał stopniowej degradacji. Rozmowy samorządu ze spadkobiercami zmarłej prowadzone były od co najmniej 2016 roku. Kwestię powrotu wiatraka do miasta ostatecznie udało się rozwiązać na początku tego roku. Akt notarialny podpisany został 25 stycznia.

Zabytkowy wiatrak w Tczewie. Co w nim powstanie?

Na razie nie zapadła jeszcze decyzja, jakie będzie przeznaczenie zabytkowego wiatraka. Najpierw trzeba go odrestaurować.