Coraz więcej młodych ludzi potrzebuje wsparcia psychologa

Od roku w Tczewie działa Centrum Psychologii i Rozwoju Fractal Concept jako Ośrodek Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla Dzieci i Młodzieży na I poziomie referencyjnym. Z pomocy jego specjalistów można korzystać bezpłatnie na NFZ. 

Jeszcze nie tak dawno informacja o korzystaniu z pomocy psychologa, terapeuty czy lekarza psychiatry oznaczała w społeczeństwie stygmatyzację. To, na szczęście ulega zmienia. Jeżeli chodzi o dostęp do specjalistów, zwłaszcza do psychiatrów dziecięcych to jest on mocno utrudniony, co wynika głównie z braku takich specjalistów. Niekiedy czas oczekiwania na konsultację psychiatryczną wynosi nawet 2,5 roku, a niekiedy i więcej. Tymczasem w niektórych przypadkach pomoc jest konieczna, aby skutecznie pomóc młodemu człowiekowi. 

CZYTAJ RÓWNIEŻ: WRDS o dramatycznej sytuacji psychiatrii dziecięcej

Skupmy się jednak na tym, na co zwracać uwagę i jak reagować, aby w porę rozpoznać problemy, z jakimi boryka się dziecko, czy nastolatek. Do ośrodka prowadzonego w Tczewie najwięcej porad, wsparcia udzielanych jest nie w ciągu roku szkolnego, a w okresie świąt i wakacji.

- W początkowym okresie działalności naszego ośrodka w Tczewie mieliśmy od 100 do około 200 wizyt miesięcznie – mówi Sylwia Winiarek, kierownik ośrodka, psycholog, psychoterapeuta, psychotraumatolog Fractal Concept w Tczewie (z ponad 20-letnim doświadczeniem w zawodzie – dop. red.). - Jednak już tylko w lipcu 2023 roku po pomoc zwróciło się ponad 500 młodych ludzi. Większość naszych podopiecznych to dzieci i młodzież w wieku 10-15 lat. Chociaż w swojej karierze zawodowej miałam też pod opieką trzylatka. W naszym ośrodku, aby zapewnić kompleksową pomoc, pracuje taka triada – trzon tego zespołu to: psycholog, psychoterapeuta i terapeuta środowiskowy, który najczęściej jest z wykształcenia pedagogiem lub psychologiem, co wzmacnia jego pracę w środowisku.

Podobne ośrodki, jak w Tczewie działają także w Chwaszczynie, Suchym Dworze i Gdańsku. Placówka w Tczewie jest najmłodsza wiekiem w województwie pomorskim. 

- Od 2021 roku w Polsce realizowany jest program pilotażowy nastawiony na pomoc psychologiczno – psychoteraputyczną dzieciom i młodzieży – mówi Sylwia Winiarek. – Innowacja ta okazała się bardzo trafną odpowiedzią na potrzeby dzieci i młodzieży. Specjaliści poprzez zdobytą wiedzę, praktykę, jak i osobiste doświadczenie zawodowe opracowywali działania zmierzające do jak najlepszej realizacji wytycznych i standardów wynikających z pilotażu.

Każdy pacjent przechodzi indywidualną ścieżkę w ośrodku. Poddany jest diagnozie, omawiany na konsylium z innymi specjalistami. W dalej części pokierowany jest na inne działania wspierające, pomocowe, które wzmacniają jego proces zdrowienia.. Stąd tak ważna jest ścisła współpraca między specjalistami oraz przedstawicielami instytucji lokalnych. Takim wzorcem jest psycholog, psychoterapeuta i terapeuta środowiskowy.

- Psycholog przeprowadza od trzech do pięciu spotkań diagnostycznych. Zgodnie z założeniem pilotażu Ośrodek przyjmuje dzieci w wieku od 0 do 21 lat – wyjaśnia Sylwia Winiarek. - Osoby, które ukończyły 18 lat, a nadal są uczniami szkoły ponadpodstawowej mogą skorzystać z naszych usług. Sytuacje dzieci są różne. Czasem w grę wchodzi rodzina niepełna, albo jest rozbieżność – tata jest za granicą, rodzice są po rozstaniu, po rozwodzie. To wszystko wydłuża proces diagnostyczny i ma na niego wpływ. W początkowym etapie jest wywiad kliniczny, ustrukturyzowany, który jest niezwykle ważny w dalszym procesie wspierania dziecka i rodziny.

Okazuje się, że duży nacisk kładzie się także na przygotowanie pacjenta przed skierowaniem na oddział dzienny lub całodobowy. Młody człowiek boryka się rozłąką z rodzicami – opiekunami. Zwłaszcza jeśli młody pacjent jest po stracie rodziców, lub ktoś mu przewlekle choruje. To są różne czynniki, które dekompensują i wpływają na jego stan psychiczny. Ośrodek Fractal Concept stara się zaopiekować pacjentem, wskazać ścieżkę zdrowienia, pozyskać do współpracy rodzica. Odbywają się też psychoterapie rodzinne – sesje terapii rodzinnej.

- Takie wspólne sesje rodzinne są raczej w małej mierze podejmowane przez rodziców – wskazuje Winiarek. - Wolą przychodzić osobno to terapeuty, psychologa głównie z uwagi na trudności konfrontacyjne. Mają trudność, opór przed mówieniem o swoim dziecku, o sobie samym i do siebie nawzajem. To wynika z trudności w relacjach w domu. Brakuje otwartości, niekiedy nie ma wręcz w ogóle komunikacji między członkami rodziny. 

ZOBACZ TAKŻE: Co z psychiatrią dziecięcą na Pomorzu? Resort zdrowia odpowiada

Niestety, w placówce bywa też niekiedy nieprzyjemnie, kiedy któryś z rodziców, opiekunów chce za pośrednictwem ośrodka udowodnić "drugiej" stronie, że jest winna czemuś, albo potrzebują dokumentu do sądu, żeby złożyć jakieś zawiadomienie, wywieźć dziecko za granicę, czy ograniczyć prawa rodzicielskie.

- Na „wierzchu“ faktycznie jest u takiego młodego człowieka epizod depresyjny, ale w wyniku rozdźwięku, konfliktu rodziców, nacisków, manipulacji i tzw. przeciągania dziecka na którąś stronę - podkreśla kierownik ośrodka Fractal Concept. - Taki młody człowiek nie radzi sobie w takiej sytuacji, gdzie nam dorosłym ciężko jest poradzić sobie ze zmianami, które u nas od czasu covidu są nieuchronne. Przymusowa separacja ludzi – ich zamknięcie w jednym mieszkaniu - sprawiło, że doszło do rozwarstwienia, oddalenia się i skonfliktowania. Dzieci i młodzież na większą skalę rozwinęły funkcje przystosowawcze, jako mechanizm obronny. Wzrosła tendencja do zawiązywania znajomości internetowych, tzw nieformalnych grup, które dają poczucie wsparcia, zrozumienia i przynależności. Są sposobem radzenia sobie z lękiem, napięciem i samotnością. Czasem też występuje brak akceptacji w klasie z uwagi na odmienny styl ubioru, wyglądu czy zachowania. Tak ważna jest wtenczas wrażliwość dorosłego na krzywdę, integracja dzieci. W okresie adolescencji – dojrzewania młodzież poszukuje wzorców, własnej tożsamości, poprzez kontakt z rzeczywistością. Podejmuje działania, które wydają mu się ochronne, a z czasem okazują się dla niego destrukcyjne. 

Sylwia Winiarek dostrzega w tej sytuacji również pozytywny aspekt zjawiska przystosowania się do ciągłych zmian, które stają się powszechne i nieuchronne w naszych czasach. By podążać za zmianą, należy ją zaakceptować, przyjąć jako jedyny pewnik. Wtenczas zgoda na to zbliża nas do podążania za własnymi celami i pomaga w poszukiwaniu nowych rozwiązań. Tej psychoodporności brakuje młodzieży. Świat chaosu, wewnętrznych dramatów i kryzys wartości to świat wewnętrzny młodego człowieka. Ważna jest uważność i nie bagatelizowanie kryzysu suicydalnego – myśli samobójczych - nieletnich.

To wszystko się na siebie nakłada i powoduje, że młodzi ludzie coraz częściej potrzebują fachowej pomocy. Czują pustkę emocjonalną, odrzucenie, odtrącenie, niezrozumienie. To boli, boli psychicznie i wymaga ukojenia.

Ośrodek Fractal Concept w Tczewie czynny jest w dni powszednie od poniedziałku do czwartku w godz. 8-20, a w piątki od 8.00 do 19.00 lub mailowo pod adresem: [email protected]. Kontakt z ośrodkiem jest za pośrednictwem numeru telefonu do rejestracji – 883 999 461. Placówka mieści się przy ul. Krótkiej 7.

Partner akcji