Wiedno Kaszëbë (Zawsze Kaszuby)

Kaszubi dobrze oceniają mijający 2022 rok w wymiarze kulturowym i społecznym. Mimo wychodzenia z pandemii, kryzysu i skutków wojny w Ukrainie, zrealizowali szereg wydarzeń promujących swoją małą ojczyznę i wzmacniających kaszubską tożsamość.

Smutna wiadomość dotarła przed świętami z Muzeum - Kaszubski Parki Etnograficzny we Wdzydzach. Zmarł dr Tadeusz Sadkowski - etnograf, dyplomowany kustosz, wybitny muzealnik, a także m.in. działacz kaszubski i prezes ZKP w Kościerzynie.

Wśród nocnej ciszy głos się rozchodzi… Jest taki dzień, jeden w roku, a właściwie noc, której pobożni Kaszubi oczekują przez cały rok. Po pasterce rybacy dzielą się swoją radością z narodzenia Jezusa, spożywając m.in. unikatową potrawę zwaną kolbosami. Ta tradycja powszechna jest w Jastarni.

Najbardziej charakterystycznym i kultywowanym do dzisiaj bożonarodzeniowym zwyczajem kaszubskim jest Gwiôzdka (Gwiazdka). To niezwykle cenne, ale też barwne i żywiołowe zjawisko kulturowe, które swoimi korzeniami sięga wieków średnich. I pewnie dlatego w roku 2019 Kaszëbskô Gwiôzdka została wpisana na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Wpisany zwyczaj na razie dotyczy grup funkcjonujących w gminie Sierakowice. Ale podobne starania czynią opiekunowie Kaszëbsczi Gwiôzdczi w Prokowie, którzy w swojej wsi kultywują ten zwyczaj od końca lat 30., czyli przed II wojną światową.

Wspomink Dawida Môrcëna Szulësta, przédnika Kaszëbów w Kanadzë. Z czãżczim sercã jô òdebrôł wiadło z mòji Kaszëbsczi tatczëznë. Mój lubòtny krewny z Kaszëb, ks. Władisłôw (Władk) Szulëst (Szulist) ùmarł we czwiôrtk 8 gòdnika w wiekù 86 lat. Ksądz Władk, jak wiele gò nazéwało, béł ùrodzony w môłi kaszëbsczi wsë Gòstómk bliskò wsë Lëpùsz, w chtërnym to na swòji emeriturze òn zamieszkôł. Òn pòmôgôł òdprawiac mszą z kaszëbską lëturgią słowa, czej ò to gò pòprosył ks. Jan Òstrowsczi, probòszcz parafii pw. sw. Michała Archanioła w Lëpùszu, ti sami parafii, w jaczi wiãkszosc naszich pratatków sã mòdlëła niglë òni przëjachelë do Kanadë w XIX wiekù. Mòja familiô Szulëstów i sparłãczoné z nią rodzëznë Stamplëkòwsczich, Nôrlochów, Etmańsczich, Maszków, Glisczińsczich, Werrów a Turzińsczich pòchòdzą ze spòlëznë lëpùsczi parafii.

Niekwestionowani śledziożercy i fachowcy w temacie śledzia Gieno Mientkiewicz i Andrzej Szylar napisali we wstępie do swojej książki "Śledzie bałtyckie naturalnie": Zachwyt bałtyckim śledziem można wyrażać na różne sposoby. Warto wiedzieć, kim jest ten gość, ale najważniejsze to docenić jego smak.

W budynku przy ul. Słonecznej 3 w Kartuzach, w miejscu dawnej siedziby Centrum Inicjatyw Edukacyjnych, uroczyście otwarto nowoczesne Centrum Usług Społecznych, które będzie zajmować się wsparciem osób niepełnosprawnych i ich rodzin poprzez organizację różnego rodzaju zajęć oraz terapii. W tym miejscu otrzymają pomoc terapeutyczną, psychologiczną, socjoterapeutyczną.

Na najbliższej sesji Sejmiku Województwa Pomorskiego ma być podjęta decyzja o dofinansowaniu 14 mln zł na budowę zachodniego obejścia miasta Chojnice, nazywanego popularnie przez mieszkańców małą obwodnicą miasta. To niezwykle ważna inwestycja - nie tylko dla mieszkańców, ale i kierowców podróżujących przez Chojnice.

Na ostatnim zjeździe Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, delegaci wybrali Jana Wyrowińskiego, na drugą z rzędu kadencję prezesa Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. W wywiadzie dla "Zawsze Pomorze" szef ZKP mówi o swoich obawach dotyczących budowy Trasy Kaszubskiej, a także szansach powołania Muzeum Historii Kaszubów.

W Muzeum Kaszubskim w Kartuzach w sobotę, 10 grudnia podsumowaliśmy Konkurs Wiedzy o Kaszubach Tatczëzna i nagrodziliśmy laureatów.

Tego się nie spodziewaliśmy! Rekordowa liczba 1411 uczestników wzięła udział w pierwszej edycji Konkursu Wiedzy o Kaszubach Tatczëzna. W sobotę, 10 grudnia, odbędzie się uroczysta gala w Muzeum Kaszubskim w Kartuzach, na której laureaci odbiorą nagrody.

W Kartuskim Centrum Kultury w piątek, 2 grudnia odbyła się I Gala Stowarzyszenia Otwarte Kaszuby. Podczas niej wyróżniono wolontariuszy, darczyńców i sympatyków tej organizacji. Przyznano także statuetki „Serce na dłoni”, wykonane przez artystkę Jolantę Wolską-Mielewczyk.